کتابی در مورد توسعه میادن نفت و گاز

کتاب زیر که توسط مرکز پژوهش های مجلس تهیه شده است به توسعه میادین نفت و گاز می پردازد که کتابی مفید و جامع است.

دریافت کتاب حجم: 3.18 مگابایت

تبریک میلاد حضرت زهرا سلام الله علیها

میلاد حضرت زهرا سلام الله علیها را به تمامی مسلمانان و آزاداندیشان جهان به ویژه مادران تبریک می گویم.

مصاحبه با دکتر مسعود درخشان در مورد قراردادهای بیع متقابل

واکاوی قراردادهای بیع متقابل از مهم ترین دغدغه های چند سال اخیر سیاستگذاران و مجریان حوزه اقتصاد و قراردادهای بین المللی نفت و گاز بوده است. دکتر مسعود درخشان که سالهای سال است عمر خود را در صنعت نفت ایران به تجربه تبدیل کرده است، درگفتگوی تفصیلی خود با اقتصاد پرس،  معتقد است که شرایط امروزصنعت نفت ایران  قراردادهای خاص خود را می طلبد.

 دکتر درخشان که از منتقدان به نام قراردادهای بیع متقابل محسوب می شود قرار است تیمی از بهترین های صنعت نفت  را دورهم جمع کند و دوباره این قراردادها را مورد تجدید نظراساسی از نظر تئوری وعملی قرار دهند.در این مصاحبه ، دکتر درخشان طی سخنانی اجمالی بر لزوم مرور دوباره قراردادهای بیع متقابل تاکید می کند .....

به نظر شما بازنگری در قراردادهای نفتی باید تابع چه شرایطی باشد؟

 قراردادهای نفتی بحثی پیچیده و مشکل است و بازنگری در آنها مساله ای نیست که  با چند جلسه بحث و گفت و گو حل شود بلکه تجربه ثابت کرده این قراردادها باید به طور مستمر با اوضاع و احوال کشور و حتی جهان مورد بازنگری و مطابقت قرار گیرد.

 انعطاف پذیری در قراردادهای نفتی  لزوم کار تیم های مذاکره کننده است  و تیم های مذاکره کننده در قراردادهای نفتی افرادی هستند متخصص که در هنگام مذاکره کاملا تمام جوانب کار و منافع ملی کشور و مصلحت عمومی را مد نظر قرار می دهند اما نکته مهم اینجاست که یک تیم مذاکره کننده وقتی می توانددر مذاکراتش خوب عمل کند که تیم مطالعه کننده از پشت سر آنها را مورد پشتیبانی قرار دهد.

به عبارتی دیگر، در قراردادها باید تیم پشتیبان کننده یا همان تیم تفکر دقیقا منافع ملی را مشخص کند و حتی برای جذب سرمایه گذار یا تیم مقابل امتیازاتی را هم بنابر مصالح ملی کشور یا همان منافع عمومی راتعیین کند که تیم مذاکره کننده بتواند بعضی وقتها امتیازاتی را آگاهانه به تیم روبرو بدهد و به نوعی آنها را نمک گیرکند.

آقای دکتر از زمان تولد قراردادهای بیع متقابل تاکنون سه دوره این قراردادها مورد بازنگری قرار گرفته اند که تاکنون درهیچ یک از این دوره ها کارشناسان به یک توافق و اجماع کلی نرسیده اند چرا ؟

بله درست است ، مذاکره و انعقاد قراردادهای صنعت نفت و گاز  امری کاملا فنی بوده که نیازمند اجماع کارشناسی است ودر بسیاری از موارد از زمان تولد این قراردادها، تاکنون کارشناسان سه دوره نسبت به مرور و تجدید نظر در این نوع از قراردادها به مذاکره نشسته اند که در هیچ دوره ای نتوانسته اند به یک نتیجه کلی برسند. درحالیکه هرچقدر هم این کارشناسان سرسخت باشند بازهم می توان بین نظرات همگرایی ایجاد کرد.چرا که استفاده از متخصصان در مذاکرات بسیار ضروری است.

دانلود رایگان سوالات دکتری حقوق نفت و گاز 1392

سوالات دکتری حقوق نفت و گاز 1392 را می توانید از طریق لینک زیر دریافت فرمایید. البته همانگونه که در خود سوالات نیز مشاهده می شودٰ این سوالات از یکی از سایت هایی که این سوالات را به رایگان در اختیار علاقمندان قرار داده بود دانلود شده است که در اینجا از این وب سایت تشکر به عمل آمده و حقوق ایشان محفوظ می باشد.

سوالات دکتری حقوق نفت و گاز 1392 حجم: 520 کیلوبایت

آشنایی با نفت و اوپک برای کودکان و مبتدیان

این فایل که توسط انتشارات اوپک منتشر شده است حاوی مطالب بسیار مفیدی در مورد نفت و اوپک است که می تواند مورد استفاده کودکان و مبتدیان  قرار گیرد.

oil for children حجم: 27.7 مگابایت

دانلود رایگان سوالات دکتری مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز 1392

سوالات دکتری مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز 1392 را می توانید از طریق لینک زیر دریافت فرمایید. البته همانگونه که در خود سوالات نیز مشاهده می شودٰ این سوالات از یکی از سایت هایی که این سوالات را به رایگان در اختیار علاقمندان قرار داده بود دانلود شده است که در اینجا از این وب سایت تشکر به عمل آمده و حقوق ایشان محفوظ می باشد.

سوالات دکتری مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز 1392 حجم: 427 کیلوبایت

چشم انداز نفت در جهان - 2010 - 2011

سلسله گزارشاتی که از سوی سازمان های گوناگون برای پیش بینی وضعیت نفت در جهان منتشر می شود در صورتی که با دقت و تامل کافی مورد استفاده قرار گیرد می تواند بسیار مفید باشد. در فایل های پیوستی چشم انداز جهانی نفت که در طی دو سال 2010 و 2011 منتشر شده است در اختیار علاقمندان قرار می گیرد. مقایسه این دو مورد حاوی نکات جالب توجهی است.

2010 حجم: 9.23 مگابایت

2011 حجم: 7.38 مگابایت

تسلیت ایام فاطمیه

امسال سالمان بوی حضرت زهرا (س) به خود گرفته است. شهادت ایشان را به همه آزادگان جهان تسلیت عرض می کنم.

تبریک سال حماسه سیاسی- حماسه اقتصادی

سال جدید را خدمت همه دوستان تبریک عرض نموده و آرزو می کنم که سالی پربرکت و توام با موفقیت پیش روی شما و کشور عزیزمان جمهوری اسلامی ایران باشد. 

ذخائر استراتژیک آمریکا

پیش از این مطالبی پیرامون ذخائر استراتژیک در اختیار علاقمندان قرار گرفته بود، یکی از کشورهایی که دارای ذخائر استراتژیک فراوان است، ایالات متحده آمریکا است. فایل زیر که توسط موسسه مطالعات بین المللی انرژی تهیه شده است، اطلاعات مفیدی در این زمینه ارائه کرده است.

دریافت سایز: 818 کیلوبایت

لزوم توجه به حقوق انگلستان در قراردادها

متاسفانه علی رغم شیوع بسیار زیاد، استفاده از حقوق انگلستان در قراردادهای نفتی، توجه چندانی در ایران به این رژیم حقوقی نمی شود. متخصصان حقوقی می دانند که رژیم حقوقی انگلستان با فرانسه متفاوت است لذا باید واژگان و مفاهیم و شروط این دو حوزه برای متخصصان مورد توجه و تامل کافی قرار گیرد، چرا که تشابه واژگان سبب می شود که اختلافات بسیاری در خود قراردادها به وجود آید. متاسفانه کتابهای خوبی فارسی چندانی در این زمینه وجود ندارد و در برخی از موارد، ترجمه های بسیار نامناسبی نیز ارائه شده است. در ادامه به یکی از مفاهیم حقوق انگلستان که مربوط به جبران خسارت است پرداخته می شود. منبع این مطلب کتاب حقوق قراردادها تالیف جیل پوول است. در مطلب زیر دیده می شود که به عنوان مثال، عدم النفع که در حقوق ایران قابل مطالبه نیست در حقوق انگلستان قابل مطالبه است که همین تفاوت می تواند مشکلات بسیاری را در صورت عدم توجه به وجود اورد.

هدف اصلی از جبران خسارت این است که طرفی که نقض تعهد شده است در حالت اول (در موقعیتی) قرار بگیرد که انگار نقض تعهد نشده است(performed as agreed). در این حوزه، 3 نوع منفعت مطرح می­شود: منفعت انتظاری، منفعت اتکایی و منفعت اعاده­ای:

بحثی تکمیلی پیرامون ارزش حرارتی

ارزش حرارتی گاز طبیعی معمولا قبل از فراورش عددی بین 900 تا 1600 بی تی یو برای هر فوت مکعب گاز یا 0.9 تا 1.6 میلیون بی تی یو برای هر هزار فوت مکعب گاز است. این عدد بر اساس ترکیب گاز تولیدی یعنی درصد متان، اتان، پروپان و ... در آزمایشگاه قابل اندازه گیری است. بدین صورت که با مشخص شدن درصد هر یک از این اجزا و ضرب کردن آن در ارزش حرارتی هر یک از این گازها و نهایتا جمع ارزش حرارتی ترکیب های موجود در گاز این مقدار را محاسبه می کنند. اما همانطور که می دانیم گاز طبیعی موجود در بازار گازی فراورش شده است که ترکیبات سنگین تر (یعنی اجزا سنگین تر از بوتان) و همچنین ناخالصی های آن مانند آب، دی اکسید کربن و سولفید هیدروژن آن در کارخانه های خاص جدا می شوند لذا مقدار بی تی یو گاز طبیعی در همان محدوده 1000 بی تی یو در هر فوت مکعب قرار می گیرد. ذکر این نکته ضروری است که داشتن میزان بی تی یو بالاتر لزوما به معنی قیمت بالاتر گاز طبیعی نیست چرا که مقدار بالاتر این پارامتر می تواند به معنی حضور درصد بالاتر ترکیبات سنگین تر در گاز فروشی باشد. از آنجا که کشورها معمولا استانداردی برای گاز مصرفی خود دارند، میزان بالای ارزش حرارتی علی رغم ایجاد میزان حرارت بالاتر می تواند در بخش هائی (مثلا مصرف در بخش خانگی) ایجاد مشکل کند. لذا در قراردادهای گازی خریدار سعی می کند میزان ارزش حرارتی استانداردی برای گاز خریداری شده تعیین کند و در صورت نقض، فروشنده جریمه خواهد شد.

معرفی شرکت نفت مناطق مرکزی ایران

در کشور جمهوری اسلامی ایران، شرکتهای تولیدی در صنایع بالادستی نفت و گاز به دو بخش عمده مناطق دریایی و مناطق خشکی تفکیک شده اند و مسئولیت بهره برداری از منابع نفت و گاز بخش وسیعی از فلات ایران با تاسیس شرکت نفت مناطق مرکزی ایران در سال 1377 به این شرکت واگذار شده است.گستردگی فعالیتهای این شرکت موجب شد تا برای سرعت بخشیدن به اجرای طرحها و برنامه های خود علاوه بر اجرای طرحها و پروژه های مرتبط با توسعه میادین و افزایش تولید در شرکت نفت مناطق مرکزی ایران ، مسئولیت بهره برداری از میادین نفت و گاز را به سه شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی، غرب و شرق واگذار کند.

برای آشنایی با این شرکت، کلیپی توسط شرکت ملی نفت ایران تهیه شده است که از طریق پیوند زیر قابل دریافت است.

آشنایی با شرکت نفت مناطق مرکزی ایران حجم: 16.2 مگابایت

معرفی کتاب صنعت نفت و گاز به زبان غیر فنی

به تازگی کتابی تحت عنوان صنعت نفت و گاز به زبان غیر فنی منتشر شده است که می تواند برای علاقمندان به این حوزه بسیار مفید باشد.

این کتاب حاصل 32 کارگاه پژوهشی است که توسط 14 نفر از صاحبنظران و استادان نفت و گاز برای نخستین دوره دکتری اقتصاد نفت و گاز در دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی توسط مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت با مدیریت اجرایی دکتر مسعود درخشان برگزار شده است. این کتاب که در 1000 صفحه با مقدمه دکتر محمدعلی عمادی مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت به چاپ رسیده است، اولین و جامع‌ترین کتابی است که مسائل صنعت نفت و گاز را بصورت دقیق اما غیرفنی برای دانشجویان اقتصاد، علوم سیاسی، مدیریت و حقوق بیان می کند.

معرفی کتاب حجم: 45.5 کیلوبایت

رژیم های حقوقی سرمایه گذاری خارجی نفتی در نظام حقوقی ایران

با توجه به اینکه صنعت نفت ایران بیش از یک قرن را پشت سر گذاشته و دوره‌‌‌های متفاوتی از رژیم حقوقی سرمایه­ گذاری خارجی را تجربه کرده است، بدلیل ماهیت متفاوت حقوقی این نظامها در دوره­های مختلف، موضوع بحث در دو دوره قبل و بعد از انقلاب بررسی می شود.  رژیم های حقوقی قراردادی، مضاعف و رژیم حقوقی قوانین نفتی، در دوره قبل از انقلاب بررسی می شوند و در دوره بعد از انقلاب به رژیم های حقوقی سنواتی و برنامه‌ای پرداخته می شود.

به این منظور، نشستی توسط پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در محل دانشگاه امام صادق علیه السلام و با حضور دکتر علی محمد حکیمیان و دکتر مسعود امانی برگزار گردید. فایل صوتی این نشست را از طریق لینکهای زیر دانلود فرمایید.

دریافت سایز: 15.7 مگابایت

نمونه ای از قیمت های نشریه پلاتس

یکی از نشریات معتبر در حوزه ارائه قیمت های نفت و فرآورده های آن، نشریه پلاتس می باشد. این نشریه قدمتی بیش از 100 سال دارد و سازوکار گزارش های پلاتس به این صورت است که با دریافت قیمت های مختلف مبادلاتی از طریق واسط های مختلف در کل دنیا، به ارائه قیمت می پردازد. در آینده، مطلب دقیق تری در این زمینه از طریق وب سایت ارائه خواهد شد.

در اینجا، نمونه ای از این نشریه ارائه شده است که قابل دریافت است.

نمونه ای از نشریه پلاتس سایز: 211 کیلوبایت

بحثی پیرامون مقیاس های اندازه گیری انرژی - BTU

یکی از راهکارهای معمول امروزی برای اندازه گیری و مقایسه انرژی های مختلف، استفاده از محتوای حرارتی سوخت ها و یا میزانی که هر یک از سوخت ها تولید می کنند می باشد. واحد BTU یا (British Termal Unit) است که در واقع واحد گرمایی بریتانیا بوده و عبارت است از مقدار حرارت لازم برای افزایش دمای یک پوند آب به میزان یک درجه فارنهایت.

محتوای حرارتی یک بشکه نفت خام در حدود 5.8 میلیون بی تی یو است در حالی که 1000 فوت مکعب گاز طبیعی در حدود 1.035 میلیون بی تی یو، ارزش حرارتی دارد. بنابراین یک بشکه نفت از نظر واحد بی تی یو، معادل 5600 فوت مکعب گاز طبیعی است. علی رغم استفاده بسیار زیاد از واحد بی تی یو، دارای ملاحظاتی است که به برخی از آنها اشاره می شود:

اول: هر چند که گاهی ارزش حرارتی دو سوخت باهم متفاوت است ولی معمولا از نظر قیمتی از یک نسبت معادل، تبعیت نمی کنند. که این امر به دلایل گوناگونی اعم از آلودگی سوختها، مراحل و فرآیندهای آماده­سازی، ذخیره، تصفیه و پالایش، پخش و ... نیز مرتبط است.

دوم: در برخی از سوخت­ها، امکان تبدیل در یک مقیاس عمومی یا دشوار است یا ناممکن. این امر سبب می­شود که گاه مقایسه سوختها، امکان پذیر نباشد.

تبریک ایام دهه فجر

ایام دهه فجر و پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی بر همگان مبارک باد

گاز طبیعی و امنیت ملی (ایران- روسیه- قطر)

ارتباط سیاست و انرژی، همواره موضوعی مورد اتفاق اندیشمندان بوده است. جایگاه برجسته ایران، روسیه و قطر در حوزه گاز طبیعی سبب شده است که این سه کشور علی رغم ارتباطات و تعاملات سیاسی در برخی از موارد، دچار چالش های متعددی در حوزه حفظ امنیت کشورشان از طریق ابزار انرژی باشند. با توجه به جایگاه رو به گسترش گاز طبیعی در حوزه انرژی به دلایل گوناگون، این چالش ها که گاه رنگ و بوی جدی تری در بازار رقابت به خود می گیرد، موضوع پژوهش های بسیاری بوده است.  در مقاله ای که در لینک زیر قابل دسترسی است به این مهم، به صورت گذرا پرداخته شده است.

دریافت سایز: 3.03 مگابایت

البته مقاله دیگری نیز در این زمینه وجود دارد که از طریق پیوند زیر قابل دسترسی است: 

http://isrjournals.ir/fa/political-economy-farsi/1045-special-article-farsi18.html

امکان همکاری مشترک پژوهشی در موضوعات وب سایت

گاهی موضوعات و ایده هایی خام به ذهن افراد می رسد که به دلایلی اعم از نداشتن فرصت کافی، عدم برخورداری از دانش جامع در حوزه مربوطه، نداشتن منابع مناسب و مواردی از این دست، پس از مدتی به فراموشی سپرده می شوند یا از اولویت افراد خارج می شوند. در این بخش، برخی از ایده های پژوهشی که در طول زمان به ذهن بنده می رسد درج خواهد شد و امکان همکاری با افرادی که علاقمند به تکمیل پژوهش های مربوطه به صورت مشترک وجود دارد. ایمیل بنده:  [e-mail]

چند نکته:

اول. لطفا اگر دانش اولیه نسبت به موضوع مربوطه داشتید اعلام همکاری فرمایید.

دوم. اگر ایده هایی دیگر نیز به ذهنتان رسید، حتما ارائه فرمایید که به نام خودتان در وب سایت قرار گیرد، به شرطی که با موضوعات مربوط به وب سایت همخوانی داشته باشد.

سوم. امکان همکاری مشترک در مورد ایده های پژوهشی خود شما نیز وجود دارد.

چهارم. خواهشمندم اگر از ایده های سایت به صورت فردی استفاده کردید حتما اطلاع دهید و حقوق مادی و معنوی را حفظ نمایید.

به لینک زیر مراجعه فرمایید

http://icmstudy.ir/page/research%20ideas

تسلیت دهه آخر ماه صفر

دختر بدر الدجی، امشب سه جا دارد عزا

گاه می گوید پدر، گاهی حسن، گاهی رضا

آشنایی با حسابداری نفت و گاز با تمرکز بر بیع متقابل

همانگونه که قبلا نیز بیان شده بود، مسائلی مالی و حسابداری نفت و گاز دارای پیچیدگی های خاصی است که معمولا محل نزاع و دعاوی حقوقی قرار می گیرد. متاسفانه به دلیل فقر منابع در این حوزه، پژوهشگران این حوزه، دچار مشکلاتی هستند. پیش از این کتابی در زمینه حسابداری بیع متقابل معرفی شده بود. پاورپوینت زیر، ارائه کلاسی معرفی سرفصل های این حوزه است  که می تواند به عنوان مقدمه ای در این حوزه تلقی گردد.

دریافت سایز: 352 کیلوبایت

آشنایی با قراردادهای اختیار معامله

مشتقات و بازارهای مربوط به آن از جدیدترین و البته پیچیده ترین مباحث مربوط به مدیریت مالی و اقتصاد نفت و گاز است. مسائل فقهی و حقوقی مشتقات همواره محل نزاع بوده و نظرات بسیاری در این زمینه ارائه شده است. در ارائه آقای رضا آقاموسی تهرانی که در کلاس دکتر مسعود درخشان انجام شده است نگاهی اجمالی به بخشی از مسائل اختیار معامله صورت گرفته است. هر چند که این ارائه تنها به عنوان یک مقدمه در این زمینه مطرح است ولی دارای ملاحظات جدی است که می تواند محلی برای بحث و بررسی بیشتر باشد. پاورپوینت این ارائه را از لینک زیر دانلود فرمایید. ارائه این مطلب به معنی تائید محتوای آن نیست.

دریافت فایل حجم: 141 کیلوبایت

معرفی کتاب حقوق مشتقات

مشتقات و بازار آتی ها در طی سال های اخیر، گستردگی و رونق بسیار یافته است. بررسی ابعاد گوناگون این موضوع اهمیت بسیار دارد. متاسفانه فقر شدید منابع و متخصصین در این حوزه در ایران به شدت احساس می شود. به جز معدود کتابهایی که تنها به مسائل مالی و اقتصادی آن می پردازند، ابعاد حقوقی آن مورد بررسی قرار نگرفته است. هر چند در حوزه ابعاد فقهی مسائل آتی ها در طی چند سال گذشته کوشش هایی صورت گرفته است که می توان به  کتاب های اساتید محترم دکتر موسویان و دکتر معصومی نیا اشاره کرد ولی به هیچ وجه، حجم و عمق این کتابها به اندازه ای نیست که پاسخگوی علاقمندان و مسئولین اجرایی باشد. 

یکی از بهترین کتابهای حقوقی تالیف شده در حوزه حقوق مشتقات که مربوط به رساله دکتری آقای پیگلو (Michael Peglow) در دانشگاه آکسفورد است که در قالب کتابی تحت عنوان The Law of Financial Futures منتشر شده است. متاسفانه این کتاب در ایران نیز به سختی یافت می شود ولی برخی از صفحات آن قابل مطالعه از طریق اینترنت است.

جایگاه گازپروم در روسیه

شرکت های ملی نفت هر کشور جایگاهی تعیین کننده در سیاست های کلی نفت و انرژی آن کشور ایفا می کنند. گاز پروم شرکت ملی نفت روسیه است که به واسطه ذخایر گازی گسترده دارای جایگاه منحصربفردی در بین شرکت های ملی نفت است. نکته قابل توجه در مورد گاز پروم این است که از زمان استالین، طرح کلی و سیستم مدیریتی آن در اختیار نوابغ و متخصصان دانشگاهی قرار گرفت که در بین سایر کشورها بی نظیر است ولی در طول زمان روسیه نتوانسته است از جایگاه گاز خویش به عنوان یک منبع قدرتمند دیپلماتیک و ابزار فشار بر سایر کشورها استفاده کند. هر چند که مسائل سیاسی در این زمینه بسیار موثر بوده است. مقاله زیر می تواند یکی از منابع حداقلی در این زمینه تلقی شود.

برای دانلود بر روی لینک کلیک کنید.

دریافت سایز: 403 کیلوبایت

آشنایی با رشته ی دکتری اقتصاد نفت و گاز

با توجه به ضرورت تاسیس رشته های جدید مرتبط با حوزه نفت و گاز و انرژی در ایران، در طی سالهای اخیر، اقبال عمومی و دانشگاه ها به این امر بسیار زیاد شده است . یکی از رشته های دیگری که به این موضوع می پردازد رشته دکتری اقتصاد نفت و گاز است . این رشته نیز به لحاظ محتوایی با رشته مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز قرابت زیادی دارد ولی در هر صورت از نظر موضوع رساله دکتری با یکدیگر متفاوت خواهند بود. لذا ممکن است از نظر آیین نامه ابلاغی وزارت علوم، این دو رشته با یکدیگر چندان متفاوت نباشند ولی در کل می توان این رشته را نیز به علاقمندانی که کمتر به موضوعات و مباحث حقوقی نفت و گاز علاقه مندند ولی می خواهند در زمینه مسائل نفت و گاز ادامه تحصیل دهند پیشنهاد کرد.

آیین نامه و دستورالعمل محتوایی و اجرایی این رشته را می توانید از لینک زیر دریافت کنید.

دریافت فایل سایز: 707 کیلوبایت

بورس نفت و راهکارهای ایجاد آن در ایران

بازارهای نفت خام و مسائل مربوط به آن از گستردگی و پیچیدگی بسیاری برخوردار است مطرح شدن انواع قراردادهای فیوچرز، فورواردز، سوآپ و آپشن و سایر قراردادهای آتی ها در بازار نفت، حضور بورس های قدرتمند را طلب می کند. در طی سال های اخیر راه اندازی بورس نفت در ایران با ملاحظات فقهی و مالی اسلامی آن توسط اندیشمندان و دست اندرکاران بسیاری مورد بررسی قرار گرفته است. در گزارش زیر که به همت مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی تهیه شده است به کلیات این مقوله پرداخته شده است. 

بورس نفت و راهکارهای آن در ایران سایز: 402 کیلوبایت

معرفی کتاب بیداری اسلامی و اقتصاد سیاسی نفت خاورمیانه

ارتباط سیاست و نفت، همواره یکی از مسائلی بوده است که مورد توجه اندیشمندان گوناگون قرار گرفته است. مقوله بیداری اسلامی و مسائلی نفتی خاورمیانه در طی ماه های اخیر یکی از پرمناقشه ترین مباحث در این زمینه است. یکی از کتابهایی که به این موضوع می پردازد کتاب بیداری اسلامی و اقتصاد سیاسی نفت خاورمیانه به قلم دکتر سعید میرترابی است که انتشارات دانشگاه امام صادق علیه السلام آن را منتشر نموده است. 

در معرفی این کتاب آمده است.

پژوهش حاضر تلاش کرده ریشه‌ها و عوامل بروز قیام‌های مردمی در کشورهای عرب خاورمیانه را با رجوع به ژرف‌ترین مناسبات موجود در جوامع منطقه از منظر اقتصاد سیاسی نفت مورد بررسی قرار دهد. این بررسی، الزاماً در سه سطح داخلی، منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای صورت پذیرفته است. این نوع نگاه، تصویری کلان از مختصات و ویژگی‌های اقتصاد سیاسی نفت در کشورهای خاورمیانه ارائه می‌کند و می‌تواند برای مطالعه وضعیت منطقه حتی صرف نظر از پیوند آن با موج حرکت‌های مردمی موجود مفید باشد. هم همین نوع نگاه در بحث درباره شرایط بازار نفت حاکم بوده است. به این معنا که در این بخش نیز تلاش بر آن بوده که بر پایه الگوهای نظری موجود، تصویری از وضعیت کنونی بازار نفت و نیروها وعوامل تأثیر گذار در آن ارائه شود. در ادامه شیوه اثرگذاری قیام‌های مردمی درمنطقه بر معادلات بازار نفت جهان مورد بررسی قرار گرفته است. در واقع این اثر تلاش کرده است تصویری کلان از مختصات اقتصاد سیاسی نفت در خاورمیانه از جنبه‌های مختلف شامل سیر تحولات تاریخی مرتبط، تحلیل شرایط اقتصاد سیاسی نفت در داخل کشورهای منطقه و جایگاه خاورمیانه در معادلات بازار نفت جهان ارائه کند. در عین حال کتاب به رابطه تعاملی تحولات در هر حوزه با پدیده قیام‌های مردمی کشورهای منطقۀ خاورمیانه وشمال آفریقا توجه داشته است. بنابراین با توجه به رویکرد کتاب در بررسی بنیادی موضوعات مرتبط با اقتصاد سیاسی نفت در خاورمیانه و با عنایت به اهمیت پدیده قیام‌های مردمی در منطقه نفت خیز خاورمیانه وشمال آفریقا، این اثر می‌تواند در مطالعه دروس مرتبط با مسائل نفت در رشته‌های علوم سیاسی و مطالعات منطقه‌ای مفید واقع شود.  

امنیت انرژی و تحولات بازارهای آینده نفت و گاز

همواره امنیت انرژی یکی از مهم ترین و جنجالی ترین مباحثی بوده است که عرصه انرژی را با مباحث سیاسی، اقتصادی، امنیتی و حتی نظامی پیوند داده است. صاحبنظران برجسته ای در این حوزه به اظهار نظر پرداخته اند. دکتر مسعود درخشان به عنوان یکی از مهم ترین فعالان عرصه اقتصاد انرژی است. ایشان در مقاله ای به بررسی امنیت انرژی و بازارهای آینده نفت و گاز پرداخته اند. مقاله ایشان را می توانید در نشریه راهبرد شماره پاییز 91 مشاهده فرمایید که حاوی نکات بسیار جالب توجهی است. 

در چکیده این مقاله امده است:

امکان پذیری بهره برداری تجاری از ذخایر نفت و گاز نامتعارف مانند شیل های نفتی و شیل های گازی ابعاد جدیدی در مساله امنیت انرژی مطرح کرده است. سیاست سرمایه گذاری کشورهای بزرگ مصرف کننده نفت خام در اکتشاف، توسعه و تولید در کشورهای صاحب ذخایر بزرگ به منظور تامین امنیت عرضه نفت خام مورد نیاز، ناکارایی خود را نشان داده است. وابستگی فزاینده اروپا به نفت و گاز روسیه در میان مدت و بلندمدت به همراه رویکرد جدید خاورمیانه به ویژه پنج کشور بزرگ تولیدکننده نفت در خلیج فارس به بازار رو به رشد چین و سیاست های تهاجمی تولید و صادرات LNG توسط قطر از عوامل کلیدی امنیت انرژی در آینده است. برنامه های توسعه شبکه خطوط لوله در امریکا، کانادا، روسیه، آسیای مرکزی و اروپا که نقش مهمی در بازار های منطقه ای و جهانی نفت و گاز ایفا خواهد کرد، می تواند امنیت عرضه انرژی را در آینده تحت تاثیر قرار دهد. نتیجه گیری پایانی مقاله این است که علی رغم آمارهای خوشبینانه از توازن عرضه و تقاضای نفت و گاز متعارف در میان مدت و بلندمدت (2035)، کشورهای مصرف کننده به ویژه اقتصاد رو به رشد چین در معرض عدم امنیت عرضه انرژی در بلندمدت قرار دارند.

کتاب روش‌های مالی و حسابداری در قراردادهای نفتی و بیع متقابل

مسائل مالی و حسابداری قراردادهای نفت و گاز یکی از مهم ترین مسائلی است که باید در حوزه قراردادهای نفت و گاز مورد بررسی و توجه قرار گیرد. متاسفانه کتابها و منابع مناسبی در این زمینه به زبان فارسی وجود ندارد. از معدود کتابهایی که به این مسائل می پردازد می توان به کتاب روش‌های مالی و حسابداری در قراردادهای نفتی و بیع متقابل به نویسندگی مهندس مسعود زهدی اشاره کرد. 

جلدهای اول و دوم این کتاب به مباحث مربوط به روش های حرفه ای مالی، حسابداری و اقتصادی متداول در قراردادهای نفتی در سراسر جهان و انطباق آنها با مفاد قراردادهای بیع متقابل اختصاص یافته است؛ به گونه ای که مطالعه آنها می تواند در ایجاد زبان مشترک میان کارفرمایان و پیمانکاران طرف قرارداد در دوره اعتبار قرارداد، روش های صحیح تسویه حساب و اختتام حساب های پروژه ها، شتاب بخشی به روند مراحل تحویل پروژه ها، جلوگیری از پدید آمدن دعاوی مالی و حقوقی پیچیده، حفظ منافع توافق شده در قراردادها و به طور کلی ممانعت از بروز مشکلات متنوع هنگام و پس از اجرای پروژه نقش مهمی ایفا کند.

این کتاب را می توانید از طریق انتشارات بهجت تهیه نمایید. هر چند که مطالب این کتاب هم جامع نیست ولی می تواند به عنوان منبع مقدماتی در این زمینه محسوب شود.

نظرات موافقین و مخالفین بیع متقابل

همانگونه که پیش از این بیان شد، بیع متقابل مرسوم ترین نوع قراردادهای نفتی در ایران است که البته همواره با انتقاداتی از سوی صاحب نظران روبه رو بوده است. در ادامه به برخی از این انتقادات و نظرات مخالف و مدافع در این نوع قراردادها پرداخته می شود.

1-   با وجود این­که احتمال وجود نفت در ایران بالاست ولی شرکت­های خارجی «حق ریسک» می­گیرندکه در محاسبه هزینه ارائه خدمات و سرمایه­گذاری لحاظ می­شود و مبلغ آن خصوصاً در حوزه­های مشترک، بالا است.

پاسخ: به طور کلی ریسک به دو عامل سرمایه­گذاری و احتمال عدم موفقیت پروژه باز می­گردد؛ اما تثبیت بیش از پیش موقعیت ایران در سطح جهان و نیز سیاست­های تنش­زدایی دولت، اعتبار بین­المللی کشور را ارتقاء داده و طبق گزارش­های رتبه بندی صندوق بین­المللی پول، کاهش درجه ریسک سرمایه­گذاری در ایران اعلام شده است. در نتیجه مسلماً در برخی از موارد حق ریسک پرداختی به طرف خارجی باید کمتر از گذشته باشد. در مورد ریسک دوم نیز، هر دلیلی که منجر به عدم تولید از میدان مذکور شود بازپرداخت سرمایه­گذار را به تعویق می­اندازد. برای روشن­تر شدن شدن مطلب باید گفت که توسعه­دهنده میدان نفتی با چهار نوع ریسک عدم موفقیت پروژه مواجه است:

ریسک اول، ریسک مخزن است؛ یعنی پیمانکار باید به هدف­هایی که تضمین کرده برسد. مثلاً تضمین کرده به 160 هزار بشکه دست پیدا کند، حال اگر مخزن جواب ندهد و به جای 160 هزار بشکه 100 هزار بشکه تولید شود، بلافاصله 60 درصد از کل بازپرداخت پیمانکار قطع می­شود.

ریسک دوم، ریسک ضروری است؛ یعنی اگر میدان با بمباران، زلزله و یا هر اتفاق دیگری مواجه شود باز پرداختی به پیمانکار صورت نمی­گیرد، حتی اگر 99 یا 100 درصد کار انجام شده باشد.

ریسک سوم، ریسک قیمت تمام شده کار است مثلاً در دارخوین سقف هزینه مورد توافق 548 میلیون دلار تعیین شده، حال اگر به هر دلیلی هزینه کار به 600 میلیون دلار برسد، فقط 548 میلیون دلار از آن بازپرداخت می­شود ولی اگر هزینه تمام شده کمتر باشد شرکت ملی نفت، مجاز به باز پرداخت رقم کمتر است.

ریسک چهارم: ریسک چهارم، ریسک زمان است، یعنی اگر قرار باشد مرحله اول دارخوین 34 ماهه تحویل داده شود آن­گاه طولانی شدن این دوره، نرخ بازگشت سرمایه شرکت خارجی را کاهش می­دهد.

اثر بازگشتی چیست؟

یکی از جنبه­های اساسی که توجه اقتصاددانان انرژی را به خود جلب کرده است، «اثر بازگشتی» یا «Rebound Effect» نامیده می­شود. بهبود کارایی منجر به کاهش هزینه­های مصرف انرژی می­شود. این افزایش راه ناشی از صرفه­جویی در هزینه­های ممکن است موجب استفاده بیشتر از وسایل گردد. این موضوع در مجموع مصرف انرژی را افزایش خواهد تاد. البته اندازه این اثر به نوع کاربرد وسایل بستگی دارد. برای آن دسته از وسایل نظیر یخچال که به طور مستمر از آن­ها استفاده می­شود این مساله مصداق ندارد. این مساله به ویژه زمانی حائز اهمیت است که هدف از کاهش مصرف انرژی، اجرای یک برنامه زیست محیطی است. در غیر این صورت، تصمیم مصرف­کننده برای استفاده بیشتر از وسایل مصرف کننده انرژی کاملا منطقی است. برای مثال، در برخی از موارد برنامه­هایی که به منظور افزایش کارایی اجاق­های با سوخت چوب اجرا شده و هدف آن کاهش مصرف چوب بوده است، موجب افزایش مصرف چوب گردیده است. زیرا مصرف کنندگان درآمد حاصل از بهبود کارایی را صرف پخت و پز بیشتر نموده­اند.

دیپلماسی انرژی ایران و روسیه: زمینه های همگرایی و واگرایی

بحث دیپلماسی انرژی از مهم ترین مباحثی است که در حوزه دنیای امروز مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. متاسفانه به دلیل عدم توجه جدی به این حوزه در کشور، این مقوله مورد غفلت واقع شده و به قوت چندانی نرسیده است. یکی از مقالات خوبی که در این زمینه نوشته شده است بررسی دیپلماسی انرژِی ایران و روسیه است که توسط دکتر مسعود اسلامی تهیه شده است و در نشریه راهبرد، شماره 64 قابل دسترسی است. در چکیده این مطلب آمده است:

مقاله حاضر سه پرسش کلیدی مرتبط با یکدیگر را دنبال می کند: مفهوم و کارکرد دیپلماسی انرژی چیست؟ مولفه ها، فرصت ها و چالش های دیپلماسی انرژی ایران و روسیه کدام اند؟ چه زمینه هایی برای همگرایی و واگرایی بین ایران و روسیه وجود دارد؟ در بخش نخست، با رویکردی نظری، مفهوم و کارکرد دیپلماسی انرژی مورد بررسی و کنکاش قرار می گیرد و در بخش دوم با رویکردی تطبیقی و مصداقی، فرصت ها و چالش های فراروی دیپلماسی انرژی در دو کشور ایران و روسیه تشریح و تحلیل می شود و آنگاه زمینه های همکاری و همگرایی بین دو کشور در حوزه انرژی های نفت و گاز و همچنین زمینه های رقابت و واگرایی ناشی از منافع متضاد بین آنها بررسی و ارزیابی می شود و راهکارهایی برای افزایش و تسهیل همکاری و اجتناب از واگرایی ارائه می گردد. تلفیق مباحث نظری و تطبیقی فوق نشان خواهد داد که عوامل تاثیرگذار و مولفه های شکل دهنده دیپلماسی انرژی ایران و روسیه در ماهیت خود از بستر وسیع تر منطقه ای و جهانی جدا نیست و همان گونه که بر آنها تاثیر می گذارد، از آنها نیز تاثیر می پذیرد. مقاله بر این فرضیه استوار است که دیپلماسی انرژی ایران و روسیه در سطح دوجانبه همگن و همگرا نیست و علی رغم وجود عوامل و زمینه هایی برای همگرایی، عوامل و زمینه هایی برای واگرایی بین آنها نیز وجود دارد.

السلام علیک یا ابا عبدالله

السلام علیک یا ابا عبدالله و علی الارواح التی حلت بفنائک علیک منی سلام الله ابدا ما بقیت و بقی اللیل و النهار

نفت CPC Blend

با توجه به اینکه انواع مختلف نفت خام وجود دارد که بر اساس شاخص های گوناگون اعم از ترشی و شیرینی، سبکی و سنگین، نقاط ریزش و مواردی از این دست طبقه بندی و قیمتگذاری می شوند، آشنایی با مشخصه های نفت های خام بر اساس استانداردهای مشخص، بسیار مفید است. در آینده برخی از انواع نفت خام و مشخصه های هر یک ذکر خواهد شد.

یکی از انواع نفت خام که در واقع ترکیبی از چند نفت مختلف است CPC BLEND است. این نفت خام، نفتی سبک است که اولین بار در سال 2001 به بازار معرفی شد. در واقع عنوان این نفت خام برگرفته از  Caspian Pipeline Consortium Oil Pipeline است. این نفت خام ترکیبی از 7 نوع نفت مختلف است این نفت های خام که میزان ترکیبشان در نفت نهایی متفاوت است به نام های زیر شناخته می شوند.

  Tengiz،  Aktobe، Kumkol،  Martyshi،  Arman،  Karachaganak، Siberian Light

هر چند که در طی سالهای اخیر تاثیرگذاری نفت تنگیز در نفت نهایی استحصالی بیشتر بوده است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این نفت خام می توانید از فایل پاورپوینت زیر استفاده کنید.

 دریافت فایل سایز: 1.97 مگابایت

 

نفت و گاز در برنامه پنجم توسعه

از آنجا که اسناد بالادستی مهم­ترین رویکردهای یک کشور را در حوزه­های گوناگون نشان می­دهند، برنامه پنجم توسعه به عنوان یکی از مهم ترین برنامه های بالادستی جمهوری اسلامی ایران به بررسی مسائل و سیاست های کلان حوزه نفت و گاز کشور پرداخته است که در ادامه، این بخش از برنامه پنجم توسعه ارائه شده است که البته نیازمند تحلیل­های دقیق است.

       ماده125ـ الف ـ وزارت نفـت مجاز است با ایجاد فضا و شرایط رقابتی، نسبت به صدور پروانه اکتشاف، توسعه و تولید موردنیاز برای بهره‌برداری از حداکثر ظرفیتها برای توسعه میدانهای نفت و گاز و افزایش تولید صیانت‌شده با حفظ ظرفیت تولید سال 1389 تا سقف تولید اضافه روزانه یک‌میلیون بشکه نفت خام و دویست ‌و پنجاه ‌میلیون مترمکعب گاز طبیعی با اولویت میادین مشترک، با تأکید بر توسعه میدان گاز پارس جنوبی، پس از تصویب توجیه فنی و اقتصادی طرحها در شورای اقتصاد و درج در قوانین بودجه سنواتی و نیز مبادله موافقتنامه با معاونت با استفاده از روشهای زیر اقدام نماید:

       1ـ استفاده از انواع روشهای اکتشاف، توسعه، تولید در دوره زمانی معین در میادین نفت و گاز

       تبصره ـ شرایط اساسی این روشها با حفظ حق مالکیت و اعمال تصرفات مالکانه برای دولت در سال اول برنامه با پیشنهاد وزارت نفت تهیه و به تصویب شورای اقتصاد می‌رسد.

       2ـ کارسازی انتشار اوراق مالی ریالی و ارزی در داخل و خارج از کشور با رعایت قوانین و مقررات مربوط، بدون تضمین دولت

       3ـ استفاده از روش بیع متقابل با رعایت اصول و شرایط موضوع بند (ب) ماده (14) قانون برنامه چهارم توسعه

       تبصره ـ وزارت نفت می‌تواند در طول برنامه نسبت به انعقاد قرارداد توسعه و تولید از کلیة میادین مشترک شناخته شده اقدام و تلاش لازم را به‌عمل آورد.

استراتژی چین برای واردات نفت

چین به عنوان کشوری که از نظر جمعیت بزرگترین کشور دنیا محسوب می­شود توانسته است به عنوان یک اقتصاد توانمند در مقابل اقتصادهای قدرتمند دنیا قد علم کند، این کشور در طی سال­های 2004- 2005 به دومین مصرف­کننده نفت پس از آمریکا تبدیل شد در حالی که در سال 2002 پنجمین تولیدکننده نفت بود. پیشی­بینی شده است که میزان مصرف نفت­ خام چین تا سال 2025 به 11 میلیون بشکه در روز برسد. هر چند که نگرانی فزاینده­ای از سوی مسئولین چینی برای وابستگی کشورشان به نفت وجود دارد ولی در هر صورت، این کشور با رویکردی کاملا استراتژیک در صدد گسترش اقتصاد خویش است. تلاش چین این است که مسیرهای زمینی را برای دستیابی به نفت تقویت کند تا بدین طریق در مقابل آمریکا، که عموما کنترل مسیرهای دریایی را در اختیار دارد، آسیب­پذیری کمتری داشته باشد.

مقاله زیر که گزارشی از یک مطالعه پژوهشی است به بررسی استراتژی چین در واردات نفت می پردازد که می تواند مفید باشد.

 China’s Oil Import Strategies سایز: 309 کیلوبایت

دلایل نوسان قیمت نفت

نوسانات قیمت کالاها، همواره یکی از مهم ترین مسائلی بوده است که اندیشمندان و پژوهشگران حوزه اقتصاد را به خود مشغول ساخته است و از سوی دیگر سیاستگذاران اقتصاد نیز، در تلاشند تا حد امکان این نوسانات را کنترل کنند. نکته جالب توجه این است که از سویی وجود نوسانات در بازار مفید بوده و از سوی دیگر می تواند مشکل آفرین باشد.

با توجه به اهمیت حوزه انرژی به ویژه نفت و گاز در جامعه امروز، نوسانات قیمت نفت و تلاش برای کنترل آن، اهمیت بیشتری یافته است و تاکنون پژوهش های گسترده ای در این زمینه انجام شده است. بررسی علل، آسیب ها و فرصت ها، راهکارهای سیاستی و اجرایی مقابله با این پدیده، یکی از دغدغه های اساسی دولت ها بوده است. 

در پژوهشی که آقای لینچ (2002) تحت عنوان Causes of Oil Price Volatility انجام داده است ضمن بررسی مقوله نوسانات قیمت نفت، به این نتیجه می رسد که نمی توان نوسانات را به طور کامل کنترل کرد هر چند که با راهکارهایی می توان آن را به حداقل رساند. از جمله پیشنهادات ایشان، پاسخ سریع اوپک به نیاز بازار، افزایش اطلاعات از نظر کمی و کیفی و همچنین استفاده از ذخائر استراتژیک است البته خود ایشان در همین مقاله بیان می دارند که به دلیل اینکه ساختار اوپک دارای مشکلات و چالش هایی است اوپک نیز در چندین مرحله در امر قیمتگذاری، تعیین سهم اعضا و اجرایی سازی آن دچار مشکل می باشد لذا همین امر بر پیچیدگی های کنترل نوسانات قیمت نفت می افزاید.

پاورپوینت زیر، گزارش ارائه این مقاله می باشد.

Causes of Oil Price Volatility سایز: 260 کیلوبایت

حکمرانی خوب در صنعت نفت

لزوم توجه به بهره­برداری بهینه از منابع نفت و گاز و به عبارت صحیح­تر، صیانت از مخازن و میادین هیدروکربوری یکی از مهم­ترین مسائلی است که در حوزه مدیریت این منابع مطرح است. تئوری­های گوناگونی در این زمینه مطرح شده است. برخی از این تئوری­ها به صورت خاص به مفاهیم اقتصادی آن توجه داشته­اند ولی در طی سال­های اخیر مفهومی به نام «حکمرانی خوب[1]» مطرح شده است که بسیاری از صاحب­نظران، آن را به عنوان یکی از تئوری­های مهمی به حساب می­آورند که می­تواند در تولید صیانتی از حوزه­های نفت و گاز بسیار موثر باشد. بررسی مفاهیم مربوط به حکمرانی خوب می­تواند به عنوان مقدمه­ای برای شکل­گیری چنین تئوری­ای در نظام حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران باشد.

آشنایی با شرط ثبات در قراردادهای نفتی

منظور از شرط ثبات، تعهدی است که دولت میزبان ضمن قرارداد می پذیرد در طول مدت اجرای قرارداد حق هرگونه تغییر یکجانبه قرارداد و یا فسخ یکطرفه آن را خارج از ضوابط و شروط توافقات فیمابین نداشته باشد. نظرات گوناگونی پیرامون شرط ثبات مطرح شده است که در ادامه به بررسی آن­ها پرداخته می­شود.

نظر اول بیان می­دارد که شرط ثبات در واقع تاکیدی بر اصل لازم الوفاء بودن قرارداد فیمابین است. لذا شاید این شرط ابزار ترجیح اصل لزوم قرارداد بر اصل حاکمیت دائمی ملت ها بر منابع طبیعی محسوب گردد.

نظر دوم را نیز می­توان اینگونه بیان کرد:

1.عملیات نفتی مستقیما با مساله حاکمیت دائمی ملل بر منابع ثروت طبیعی ارتباط دارد.

2.دولت موظف است که از این منابع در راه مصلحت و رفاه ملت به احسن وجه بهره برداری کند.

معرفی دوره اقتصاد انرژی دانشگاه ام آی تی

با توجه به اینکه آشنایی با دوره های بین المللی اقتصاد انرژی می تواند زمینه ای را برای گسترش دانش علاقمندان به این زمینه فراهم اورد، در این بخش به معرفی دوره اقتصاد انرژی دانشگاه MIT پرداخته می شود. 

در معرفی این دوره آمده است:

This course explores the theoretical and empirical perspectives on individual and industrial demand for energy, energy supply, energy markets, and public policies affecting energy markets. It discusses aspects of the oil, natural gas, electricity, and nuclear power sectors and examines energy tax, price regulation, deregulation, energy efficiency and policies for controlling emission.

همانگونه که آمده است، این دوره به ارائه نگرش های کاربردی حوزه های گوناگون عرضه، تامین، بازاریابی و سیاست گذاری انرژی می پردازد. واقعیت این است که سیاستگذاری حوزه انرژی امری پیچیده و میان رشته ای است که با مسائل گوناگون فنی، اقتصادی، حقوقی، خط مشی گذاری عمومی و مسائلی از این دست پیوند خورده است. مباحث حوزه مالیات ها، شدت انرژی، کارایی انرژی و کنترل مصرف تنها بخش اندکی از حوزه های پیش روی این شاخه از دانش می باشد.
هر چند که توجه به حوزه های مربوط به انرژی در جمهوری اسلامی ایران نیز با تاخیر شروع شده است ولی تلاش گسترده و همه جانبه در این زمینه می تواند زمینه موفقیت های بسیاری را فراهم آورد.

دوره کامل مربوط به اقتصاد انرژی دانشگاه ام آی تی را می توانید از طریق پیوند دریافت کنید.

آشنایی با شرکت اروندان

آشنایی با شرکت های ایرانی فعال در حوزه نفت و گاز، می تواند برای افرادی که در حوزه مسائل نفت ایران به تحصیل و پژوهش مشغول هستند بسیار مفید باشد، لذا در طی چند مطلب، به معرفی برخی از این شرکت ها پرداخته خواهد شد. این مطلب به معرفی شرکت اروندان می پردازد.

 

معرفی شرکت اروندان:

شرکت بهره برداری نفت و گاز اروندان در آذر ماه 1383 با تصویب  هیات مدیره محترم شرکت ملی نفت ایران تاسیس گردید. این شرکت یکی از شرکت های تاثیر گذار در زنجیره ارزش ساز در سطح بین المللی در افق سال 1402 هجری شمسی شمرده می شود.مدیریت مخازن و صیانت مستمر از آن، اولویت در استفاده از فناوری ملی، مدیریت بر اساس منابع بنگاه اقتصادی با نگاه حداکثر در آمد و حداقل هزینه؛حفظ محیط زیست و جلوگیری از هر گونه آلودگی، انجام پروژه های بنیادین و کاربردی در حوزه های فعالیت شرکت، ایجاد و حفظ ارتباطات بین صنعت و دانشگاه و ... از جمله استراتژی های مهم این شرکت است. 

ترازنامه انرژی چیست؟

ترازنامه انرژی لیستی است که در آن عرضه انرژی با مصرف انرژی در بخش­های مختلف اقتصادی متعادل می­شود. به این ترتیب عرضه انرژی از منابع پایان­پذیر و تجدید شونده تعیین شده و به وسیله صنایع تبدیلی قسمتی از آن­ها به مصرف واسطه و بقیه در بخش­های گوناگون اقتصادی به مصرف نهایی می­رسند. ترازنامه انرژی نشان می­دهد چه اشکالی از انرژی در داخل کشور تولید شده و چه مقدار از آن­ها صادر یا وارد شده است، همچنین نشان می­دهد در بخش­های مختلف اقتصادی از چه نوع حامل انرژی بیشتر استفاده شده است. در هر کشور نه تنها تنظیم ترازنامه انرژی برای تعیین رابطه بین تولید انرژی و توزیع آن در بخش­های مختلف حائر اهمیت است، بلکه برای محاسبه شدت انرژی مقایسه آن با حساب محاسبات ملی مانند تولید ناخالص ملی ضروری است . برای محاسبه مصرف سرانه انرژی لازم است ترازنامه انرژی را باید با جمعیت کشور تطبیق داد.

کتابهای مفید حقوق نفت و گاز

با توجه به اینکه مسائل حقوقی و اقتصادی نفت و گاز در کشور ما چندان مورد توجه نبوده است، لذا منابع فارسی زیادی در این زمینه در دسترس نیست، هر چند که منابع لاتین یا فرانسوی در این حوزه به وفور یافت می شود. دستیابی به این منابع برای علاقمندان به ویژه پژوهشگران بسیار ارزشمند است. فارغ از اینکه عموم کتابهای نوشته شده توسط کشورهای مصرف کننده نفت یا کشورهای استعمارگر که برای دستیابی به منابع نفتی کشورهای دیگر (به ویژه خاورمیانه)، تامین کننده نظر خود آنان می باشد و در آرای بین المللی و دعاوی حقوقی نیز، سعی بر خروج روند عادی داوری و رسیدگی از طریق قوانین غر از قوانین کشورهای صاحب منبع بوده است ولی مطالعه این کتابها می تواند بسیار مفید باشد. از طریق پیوند زیر میتوانید به برخی از کتابهای مفید در این زمینه دست یابید.

منبع دانلود این کتابها از وبلاگ http://utlaw.blogfa.com می باشد.

 oil and gas law1  سایز: 6.34 مگابایت

 oil and gas law 2 سایز: 6 مگابایت

 oil and gas law 3 سایز: 13 مگابایت

مذاکرات درتجارت بین الملل

آشنایی با قوانین نفت، اساس نامه های شرکت های متولی و ... می تواند زمینه فهم عمیق تر سیر تحول و تطور نگرشی را در حوزه نفت کشور فراهم سازد لذا از طریق پیوند زیر می توانید قوانین نفت جمهوری اسلامی ایران که برخی از آنها هنوز در مرحله پیش نویس و برخی تصویب شده اند را مطالعه کنید ضمن اینکه اساسنامه شرکت ملی نفت را نیز ببینید. در مطالعه این قوانین و اساسنامه باید به برخی موارد ذقت کرد از جمله اینکه نحوه نگرش افراد و مسئولین در طول زمان چه بوده است؟ در تحلیل این قوانین می بایست به مسائل سیاسی و اجتماعی آن زمان نیز توجه کرد؟ سرمیه گذاری خارجی، میزان حضور شرکت های بین المللی، نوع قراردادها و مسائلی از این دست، به شدت تحت تاثیر مسائل سیاسی و اجتماعی بوده است. هر چند که تحلیل های کلی در این زمینه صورت گرفته است ولی قطعا تاملات بیشتر می تواند در روند سیاستگذاری بهتر و دقیق تر موثر باشد.

قوانین نفت ایران سایز: 8.2 مگابایت

معرفی کتاب اقتصاد انرژی- پل استیوینس

چکیده کتاب

در این مقدمه سعی شده است که موضوع اقتصاد انرژی از طریق انگاره‌های  ساده‌ای که اقتصاد بر آنها بنا شده است بررسی شود. تقاضای نامحدود برای انرژی (حداقل در تعریف) به این معنا است که منابع انرژی کمیاب هستند. موضوع حایز اهمیت در بخش تقاضا نحوه تخصیص منابع کمیاب و پیامدهای ناشی از این تخصیص است. بخش 2 به موضوعات مرتبط با تقاضای انرژی اختصاص یافته است. در بخش 2.2 موضوعات مرتبط با صرفه‌جویی‌های تقاضا مطرح می‌شود. در این بخش به ویژه به این موضوع پرداخته می‌شود که چرا صرفه‌جویی با استفاده از ابزارهای بازار دست یافتنی نیست. بنابراین تقاضای به ظاهر نامحدود برای انرژی تشدید می‌شود. در بخش 2.3 به برخی از مطالعات فراوان در زمینه مدل‌سازی انرژی پرداخته می‌شود. قرار گرفتن این بخش در زیر مجموعه موضوعات تقاضا این حقیقت را منعکس می‌کند که بسیاری از مدل‌سازی‌ها در حوزه انرژی در بخش تقاضا است. این مسئله ناشی از روش‌شناسی خوب بخش تقاضا و دسترسی بهتر به داده‌های این بخش است. به هر حال در ادامه این بخش، مدل‌سازی سایر بخش‌های انرژی شامل عرضه و بازار نیز بررسی می‌گردد.

گام بعدی پس از تقاضای انرژی در نظر گرفتن بعد منبع است. از این‌رو در فصل 3 موضوعات مخلتف سمت عرضه ملاحظه می‌شود. در این بخش اقتصاد منابع پایان‌پذیر به طور ویژه مورد توجه قرار می‌گیرد (که به نظر نویسنده یکی از نمونه‌های کاربرد اشتباه تئوری‌های اقتصادی بدون توجه به واقعیات است). موضوعات دیگری که در مسایل سمت عرضه به آن پرداخته شده است مسایل مالی و هزینه‌هااست. حمل و نقل انرژی نیز در این بخش مورد توجه قرار گرفته است.

کمیابی انرژی که از تقاضای نامحدود آن ناشی می‌شود مسئله انتخاب را امری اجتناب‌ناپذیر می‌سازد. در سه بخش بعدی -4.1 بازیگران بازار،4.2 بازارها و قیمت‌ها، 4.3 بازارها در برابر دولت‌ها – جنبه‌های مختلف نقش بازار در حل مسئله انتخاب مورد توجه قرار می‌گیرد. در نهایت، بخش 5 به جنبه خاصی از اقتصاد انرژی، یعنی نقش اقتصاد انرژی در کشورهای در حال توسعه اختصاص دارد.

این کتاب توسط آقایان طاهری فرد، حسینی و دهنوی ترجمه و در انتشارات دانشگاه امام صادق علیه السلام به چاپ رسیده است. برای تهیه کتاب به پیوند مراجعه کنید.

آشنایی با مسائل فنی نفت و گاز- انیمیشن

با توجه به اینکه آشنایی با مسائل فنی و نحوه استخراج نفت از چاه ها، برای علاقمندان به حوزه دانشی مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز و سایر رشته های مرتبط حائز اهمیت است، در بخش هایی از وب سایت به این مسائل نیز پرداخته خواهد شد.

فایل زیر، در قالب انمیشین کوتاه به ارائه شمایی کلی از نحوه استخراج منابع نفتی می پردازد که می تواند برای علاقمندان مفید باشد.

برای آشنایی هر چه بیشتر با این حوزه، می توانید به کتابهای مهندسی نفت و کتابهای آشنایی با پالایشگاه های نفتی مراجعه کنید که عموما در قالب کتابهای فنی-مهندسی و رشته نفت طبقه بندی می شوند.

فیلم و انمیشین آشنایی با مسائل فنی نفت 

دریافت فایل   سایز: 35.6 مگابایت

دریافت فایل  سایز: 20 مگابایت

عوامل موثر بر قیمت نفت خام

در تمامی معاملات نفتی، قیمت از مهم­ترین گزاره­ها محسوب می­شود و بسیاری از تبصره­ها و مواد قراردادی برای تثبیت قیمت ایجاد می­شوند پوشش­ ریسک در بازارهای نفت و گاز، ایجاد سیستم های حقوقی پیچیده و ... همگی تائیدی بر این مدعاست که قیمت مهم­ترین گزاره در معاملات نفت خام است. در این قسمت به برخی از عوامل موثر بر قیمت نفت خام اشاره می­شود.

1-      کیفیت نفت خام : کیفیت نفت خام را می­توان با استفاده از چند شاخص ارزیابی کرد، که مهم­ترین شاخص­های مطرح در این زمینه عبارتند از : API (که در واقع معیاری برای ارزیابی سبکی و سنگینی نفت است، نفت­های سبک­تر ارزش بیشتری دارند، زیر فرآورده­های ارزشمند بیشتری از آن­ها استخراج می­شود.)، درصد سولفور (که معیاری برای ترشی و شیرینی نفت است، هر چند که نفت شیرین­تر باشد بهتر است زیرا درجه سولفور بالا می­تواند سبب خوردگی لوله­های استخراج و انتقال نفت شود و هزینه زیادی را ایجاد می­کند)، درجه انجماد (با توجه به اینکه، گاه نفت خام مسافت­های طولانی را توسط لوله یا تانکر طی می­کند، اگر در دمای بالایی منجمد شود، سبب می­شود که در زمان گذر از مسیرهایی که دما پایین­تر است، نفت در لوله­ها یخ ببندد و در نتیجه جریان نفت را متوقف کند، معمولا برای مقابله با این رخداد، از مواد افزودنی شیمیایی دیگری استفاده می­شود که بسیار هزینه­بر است، لذا درجه انجماد نفت بسیار مهم است. لازم به ذکر است که طیف وسیعی از درجات انجماد (از 20 درجه بالای صفر تا 20 درجه پایین صفر) وجود دارد.) و سایر عوامل مربوط به کیفیت نفت.

محکومیت توهین به پیامبر اکرم

 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ‏

تَبَّتْ یَدا أَبی‏ لَهَبٍ وَ تَبَّ - ما أَغْنى‏ عَنْهُ مالُهُ وَ ما کَسَبَ - سَیَصْلى‏ ناراً ذاتَ لَهَبٍ  - وَ امْرَأَتُهُ حَمَّالَةَ الْحَطَبِ - فی‏ جیدِها حَبْلٌ مِنْ مَسَدٍ 

ملاحظاتی پیرامون مسائل گاز جمهوری اسلامی ایران

مقدمه

با توجه به غنای منابع نفتی در کشور و حساسیت­های خاصی که در حوزه نفت خام در جامعه جهانی وجود دارد، توجه ویژه­ای به «نفت خام» می­گردد در حالی که متاسفانه «منابع گازی» مغفول می­مانند و به این مهم که به عنوان یکی از مهم­ترین منابع انرژی در جهان است، توجه نمی­شود به ویژه اینکه جمهوری اسلامی ایران، از نظر منابع گازی نیز وضعیت بسیار مساعد –حتی نسبت به نفت- دارد و توجه جدی و نگاه راهبردی به این منابع، می­تواند زمینه­ساز بهره­گیری­ بسیار مناسب از این ابزار قدرتمند در مذاکرات بین­المللی و افزایش قدرت چانه­زنی در سایر حوزه­ها اعم از انرژی هسته­ای، امنیت ملی و ... به حساب آید.

در حالی که بسیاری از کارشناسان بر این باورند که بخش گاز در دو دهه آینده، نقطه اصلی جذب سرمایه­گذاری خواهد بود هم­اکنون نیاز کشورها به گاز با توجه به مزیت­های گاز طبیعی و ذخائر جهانی گاز بسیار زیاد است و می­توان آن را به وسیله خط لوله و یا به صورت خط لوله و یا به صورت مایع به کشورهای مصرف­کننده منتقل کرد، سازگارتر بودن آن با محیط زیست که نسبت به سایر سوخت­های فسیلی، کم­ترین آلودگی را ایجاد می­کند و ارزان­تر بودن قیمت آن نسبت به مصرف آن در آینده، موجب علاقه بیشتر کشورها به این منبع انرژی است(نوروزی، 1391: 80). این نوشتار در پی آن است که به بیان ملاحظاتی پیرامون مسائل گاز جمهوری اسلامی ایران پرداخته و به واکاوی جایگاه این منبع ارزشمند بپردازد.