ترازنامه انرژی چیست؟
ترازنامه انرژی لیستی است که در آن عرضه انرژی با مصرف انرژی در بخشهای مختلف اقتصادی متعادل میشود. به این ترتیب عرضه انرژی از منابع پایانپذیر و تجدید شونده تعیین شده و به وسیله صنایع تبدیلی قسمتی از آنها به مصرف واسطه و بقیه در بخشهای گوناگون اقتصادی به مصرف نهایی میرسند. ترازنامه انرژی نشان میدهد چه اشکالی از انرژی در داخل کشور تولید شده و چه مقدار از آنها صادر یا وارد شده است، همچنین نشان میدهد در بخشهای مختلف اقتصادی از چه نوع حامل انرژی بیشتر استفاده شده است. در هر کشور نه تنها تنظیم ترازنامه انرژی برای تعیین رابطه بین تولید انرژی و توزیع آن در بخشهای مختلف حائر اهمیت است، بلکه برای محاسبه شدت انرژی مقایسه آن با حساب محاسبات ملی مانند تولید ناخالص ملی ضروری است . برای محاسبه مصرف سرانه انرژی لازم است ترازنامه انرژی را باید با جمعیت کشور تطبیق داد.
منابع انرژیهای اولیه در ترازنامه انرژی:
در ترازنامه انرژی ده نوع منبع انرژی ملاحظه میشود که شامل موارد زیر است:
1. زغال سنگ
2. نفت خام
3. فراوردههای نفتی
4. گاز طبیعی
5. برق هستهای
6. برق آبی
7. انرژی زمین گرمایی و خورشید و بادی
8. ضایعات قابل سوزاندن
9. برق
10. انرژی گرمایی
این منابع به دو گروه تقسیم میشوند:
منابع انرژی پایانپذیر: زغال سنگ، نفت خام، گاز طبیعی
منابع انرژی تجدید شونده: انرژی خورشیدی، زمین گرمایی، باد و چوب
منبع انرژی هستهای چنانچه از راکتورهای هستهای همجوشی و ترکیبی تولید شود میتواند تجدید شونده باشد و اگر از شکافتن هسته انم اورانیوم طبیعی باشد ، پایانپذیر قلمداد میشود.
به طور کلی میتوان گفت، برای سیاستگذاری در حوزه انرژی، میبایست شناخت دقیقی از وضعیت تولید و عرضه انرژی از نظر وجود و دسترسی به انواع منابع اولیه انرژی، تولید داخلی، واردات، صادرات، تلفات و ضایعات انرژی و بالاخره مصرف انرژی تولید شده به صورت واسطه در بخش تبدیلات به صورت نهایی در بخشهای مختلف فعالیت اقتصادی انجام گیرد. که ترازنامه انرژی حاوی چنین اطلاعاتی است.
منابع و مآخذ:
احمدیان مجید(1389)، اقتصاد منابع تجدید شونده، انتشارات سمت، تهران، صص 248- 262.