ترازنامه انرژی چیست؟

ترازنامه انرژی لیستی است که در آن عرضه انرژی با مصرف انرژی در بخش­های مختلف اقتصادی متعادل می­شود. به این ترتیب عرضه انرژی از منابع پایان­پذیر و تجدید شونده تعیین شده و به وسیله صنایع تبدیلی قسمتی از آن­ها به مصرف واسطه و بقیه در بخش­های گوناگون اقتصادی به مصرف نهایی می­رسند. ترازنامه انرژی نشان می­دهد چه اشکالی از انرژی در داخل کشور تولید شده و چه مقدار از آن­ها صادر یا وارد شده است، همچنین نشان می­دهد در بخش­های مختلف اقتصادی از چه نوع حامل انرژی بیشتر استفاده شده است. در هر کشور نه تنها تنظیم ترازنامه انرژی برای تعیین رابطه بین تولید انرژی و توزیع آن در بخش­های مختلف حائر اهمیت است، بلکه برای محاسبه شدت انرژی مقایسه آن با حساب محاسبات ملی مانند تولید ناخالص ملی ضروری است . برای محاسبه مصرف سرانه انرژی لازم است ترازنامه انرژی را باید با جمعیت کشور تطبیق داد.

کتابهای مفید حقوق نفت و گاز

با توجه به اینکه مسائل حقوقی و اقتصادی نفت و گاز در کشور ما چندان مورد توجه نبوده است، لذا منابع فارسی زیادی در این زمینه در دسترس نیست، هر چند که منابع لاتین یا فرانسوی در این حوزه به وفور یافت می شود. دستیابی به این منابع برای علاقمندان به ویژه پژوهشگران بسیار ارزشمند است. فارغ از اینکه عموم کتابهای نوشته شده توسط کشورهای مصرف کننده نفت یا کشورهای استعمارگر که برای دستیابی به منابع نفتی کشورهای دیگر (به ویژه خاورمیانه)، تامین کننده نظر خود آنان می باشد و در آرای بین المللی و دعاوی حقوقی نیز، سعی بر خروج روند عادی داوری و رسیدگی از طریق قوانین غر از قوانین کشورهای صاحب منبع بوده است ولی مطالعه این کتابها می تواند بسیار مفید باشد. از طریق پیوند زیر میتوانید به برخی از کتابهای مفید در این زمینه دست یابید.

منبع دانلود این کتابها از وبلاگ http://utlaw.blogfa.com می باشد.

 oil and gas law1  سایز: 6.34 مگابایت

 oil and gas law 2 سایز: 6 مگابایت

 oil and gas law 3 سایز: 13 مگابایت

مذاکرات درتجارت بین الملل

آشنایی با قوانین نفت، اساس نامه های شرکت های متولی و ... می تواند زمینه فهم عمیق تر سیر تحول و تطور نگرشی را در حوزه نفت کشور فراهم سازد لذا از طریق پیوند زیر می توانید قوانین نفت جمهوری اسلامی ایران که برخی از آنها هنوز در مرحله پیش نویس و برخی تصویب شده اند را مطالعه کنید ضمن اینکه اساسنامه شرکت ملی نفت را نیز ببینید. در مطالعه این قوانین و اساسنامه باید به برخی موارد ذقت کرد از جمله اینکه نحوه نگرش افراد و مسئولین در طول زمان چه بوده است؟ در تحلیل این قوانین می بایست به مسائل سیاسی و اجتماعی آن زمان نیز توجه کرد؟ سرمیه گذاری خارجی، میزان حضور شرکت های بین المللی، نوع قراردادها و مسائلی از این دست، به شدت تحت تاثیر مسائل سیاسی و اجتماعی بوده است. هر چند که تحلیل های کلی در این زمینه صورت گرفته است ولی قطعا تاملات بیشتر می تواند در روند سیاستگذاری بهتر و دقیق تر موثر باشد.

قوانین نفت ایران سایز: 8.2 مگابایت

معرفی کتاب اقتصاد انرژی- پل استیوینس

چکیده کتاب

در این مقدمه سعی شده است که موضوع اقتصاد انرژی از طریق انگاره‌های  ساده‌ای که اقتصاد بر آنها بنا شده است بررسی شود. تقاضای نامحدود برای انرژی (حداقل در تعریف) به این معنا است که منابع انرژی کمیاب هستند. موضوع حایز اهمیت در بخش تقاضا نحوه تخصیص منابع کمیاب و پیامدهای ناشی از این تخصیص است. بخش 2 به موضوعات مرتبط با تقاضای انرژی اختصاص یافته است. در بخش 2.2 موضوعات مرتبط با صرفه‌جویی‌های تقاضا مطرح می‌شود. در این بخش به ویژه به این موضوع پرداخته می‌شود که چرا صرفه‌جویی با استفاده از ابزارهای بازار دست یافتنی نیست. بنابراین تقاضای به ظاهر نامحدود برای انرژی تشدید می‌شود. در بخش 2.3 به برخی از مطالعات فراوان در زمینه مدل‌سازی انرژی پرداخته می‌شود. قرار گرفتن این بخش در زیر مجموعه موضوعات تقاضا این حقیقت را منعکس می‌کند که بسیاری از مدل‌سازی‌ها در حوزه انرژی در بخش تقاضا است. این مسئله ناشی از روش‌شناسی خوب بخش تقاضا و دسترسی بهتر به داده‌های این بخش است. به هر حال در ادامه این بخش، مدل‌سازی سایر بخش‌های انرژی شامل عرضه و بازار نیز بررسی می‌گردد.

گام بعدی پس از تقاضای انرژی در نظر گرفتن بعد منبع است. از این‌رو در فصل 3 موضوعات مخلتف سمت عرضه ملاحظه می‌شود. در این بخش اقتصاد منابع پایان‌پذیر به طور ویژه مورد توجه قرار می‌گیرد (که به نظر نویسنده یکی از نمونه‌های کاربرد اشتباه تئوری‌های اقتصادی بدون توجه به واقعیات است). موضوعات دیگری که در مسایل سمت عرضه به آن پرداخته شده است مسایل مالی و هزینه‌هااست. حمل و نقل انرژی نیز در این بخش مورد توجه قرار گرفته است.

کمیابی انرژی که از تقاضای نامحدود آن ناشی می‌شود مسئله انتخاب را امری اجتناب‌ناپذیر می‌سازد. در سه بخش بعدی -4.1 بازیگران بازار،4.2 بازارها و قیمت‌ها، 4.3 بازارها در برابر دولت‌ها – جنبه‌های مختلف نقش بازار در حل مسئله انتخاب مورد توجه قرار می‌گیرد. در نهایت، بخش 5 به جنبه خاصی از اقتصاد انرژی، یعنی نقش اقتصاد انرژی در کشورهای در حال توسعه اختصاص دارد.

این کتاب توسط آقایان طاهری فرد، حسینی و دهنوی ترجمه و در انتشارات دانشگاه امام صادق علیه السلام به چاپ رسیده است. برای تهیه کتاب به پیوند مراجعه کنید.

آشنایی با مسائل فنی نفت و گاز- انیمیشن

با توجه به اینکه آشنایی با مسائل فنی و نحوه استخراج نفت از چاه ها، برای علاقمندان به حوزه دانشی مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز و سایر رشته های مرتبط حائز اهمیت است، در بخش هایی از وب سایت به این مسائل نیز پرداخته خواهد شد.

فایل زیر، در قالب انمیشین کوتاه به ارائه شمایی کلی از نحوه استخراج منابع نفتی می پردازد که می تواند برای علاقمندان مفید باشد.

برای آشنایی هر چه بیشتر با این حوزه، می توانید به کتابهای مهندسی نفت و کتابهای آشنایی با پالایشگاه های نفتی مراجعه کنید که عموما در قالب کتابهای فنی-مهندسی و رشته نفت طبقه بندی می شوند.

فیلم و انمیشین آشنایی با مسائل فنی نفت 

دریافت فایل   سایز: 35.6 مگابایت

دریافت فایل  سایز: 20 مگابایت

عوامل موثر بر قیمت نفت خام

در تمامی معاملات نفتی، قیمت از مهم­ترین گزاره­ها محسوب می­شود و بسیاری از تبصره­ها و مواد قراردادی برای تثبیت قیمت ایجاد می­شوند پوشش­ ریسک در بازارهای نفت و گاز، ایجاد سیستم های حقوقی پیچیده و ... همگی تائیدی بر این مدعاست که قیمت مهم­ترین گزاره در معاملات نفت خام است. در این قسمت به برخی از عوامل موثر بر قیمت نفت خام اشاره می­شود.

1-      کیفیت نفت خام : کیفیت نفت خام را می­توان با استفاده از چند شاخص ارزیابی کرد، که مهم­ترین شاخص­های مطرح در این زمینه عبارتند از : API (که در واقع معیاری برای ارزیابی سبکی و سنگینی نفت است، نفت­های سبک­تر ارزش بیشتری دارند، زیر فرآورده­های ارزشمند بیشتری از آن­ها استخراج می­شود.)، درصد سولفور (که معیاری برای ترشی و شیرینی نفت است، هر چند که نفت شیرین­تر باشد بهتر است زیرا درجه سولفور بالا می­تواند سبب خوردگی لوله­های استخراج و انتقال نفت شود و هزینه زیادی را ایجاد می­کند)، درجه انجماد (با توجه به اینکه، گاه نفت خام مسافت­های طولانی را توسط لوله یا تانکر طی می­کند، اگر در دمای بالایی منجمد شود، سبب می­شود که در زمان گذر از مسیرهایی که دما پایین­تر است، نفت در لوله­ها یخ ببندد و در نتیجه جریان نفت را متوقف کند، معمولا برای مقابله با این رخداد، از مواد افزودنی شیمیایی دیگری استفاده می­شود که بسیار هزینه­بر است، لذا درجه انجماد نفت بسیار مهم است. لازم به ذکر است که طیف وسیعی از درجات انجماد (از 20 درجه بالای صفر تا 20 درجه پایین صفر) وجود دارد.) و سایر عوامل مربوط به کیفیت نفت.

محکومیت توهین به پیامبر اکرم

 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ‏

تَبَّتْ یَدا أَبی‏ لَهَبٍ وَ تَبَّ - ما أَغْنى‏ عَنْهُ مالُهُ وَ ما کَسَبَ - سَیَصْلى‏ ناراً ذاتَ لَهَبٍ  - وَ امْرَأَتُهُ حَمَّالَةَ الْحَطَبِ - فی‏ جیدِها حَبْلٌ مِنْ مَسَدٍ 

ملاحظاتی پیرامون مسائل گاز جمهوری اسلامی ایران

مقدمه

با توجه به غنای منابع نفتی در کشور و حساسیت­های خاصی که در حوزه نفت خام در جامعه جهانی وجود دارد، توجه ویژه­ای به «نفت خام» می­گردد در حالی که متاسفانه «منابع گازی» مغفول می­مانند و به این مهم که به عنوان یکی از مهم­ترین منابع انرژی در جهان است، توجه نمی­شود به ویژه اینکه جمهوری اسلامی ایران، از نظر منابع گازی نیز وضعیت بسیار مساعد –حتی نسبت به نفت- دارد و توجه جدی و نگاه راهبردی به این منابع، می­تواند زمینه­ساز بهره­گیری­ بسیار مناسب از این ابزار قدرتمند در مذاکرات بین­المللی و افزایش قدرت چانه­زنی در سایر حوزه­ها اعم از انرژی هسته­ای، امنیت ملی و ... به حساب آید.

در حالی که بسیاری از کارشناسان بر این باورند که بخش گاز در دو دهه آینده، نقطه اصلی جذب سرمایه­گذاری خواهد بود هم­اکنون نیاز کشورها به گاز با توجه به مزیت­های گاز طبیعی و ذخائر جهانی گاز بسیار زیاد است و می­توان آن را به وسیله خط لوله و یا به صورت خط لوله و یا به صورت مایع به کشورهای مصرف­کننده منتقل کرد، سازگارتر بودن آن با محیط زیست که نسبت به سایر سوخت­های فسیلی، کم­ترین آلودگی را ایجاد می­کند و ارزان­تر بودن قیمت آن نسبت به مصرف آن در آینده، موجب علاقه بیشتر کشورها به این منبع انرژی است(نوروزی، 1391: 80). این نوشتار در پی آن است که به بیان ملاحظاتی پیرامون مسائل گاز جمهوری اسلامی ایران پرداخته و به واکاوی جایگاه این منبع ارزشمند بپردازد.

آشنایی با بازارهای اسپات

درصد قابل توجهی از نفت خام تولید شده مستقیما توسط تولید کنندگان به پالایشگرها یا سایر متقاضیان با قیمت­های رسمی(Postal-Official Prices) فروخته می­شود. این­گونه قراردادها معمولا برای یک ماه تا یک سال منعقد می­شود که البته امکان تمدید آن­ها وجود دارد. با وجود این، شرکت­ها نفتی معمولا برآورد دقیقی از تقاضای بازار برای نفت خام ندارند، لذا قراردادهای مدت­دار نمی­تواند نیازهای آنان را به طور کامل پاسخگو باشد. استفاده از قراردادهای مدت­دار موجب می­شود که شرکت­های نفتی در بعضی از موارد با کمبود نفت برای فروش، و در موارد دیگر با مازاد نفت رو به رو شوند. بازار اسپات که به آن بازار آزاد(Open Market) نیز می­گویند، می­تواند مازاد یا کمبود عرضه شرکت­های نفتی را متوازن کند، یدین معنی که شرکت­های نفتی می­توانند مازاد عرضه خود را در بازارهای اسپات بفروشند و کمبودها را از آن­جا تهیه کنند.

قیمت­گذاری در بازارهای اسپات بر اساس قیمت «نفت­های شاخص» انجام می­شود. مهم­ترین اناع نفت خام شاخص عبارتند از «مخلوط برنت دریای شمال» یا به طور خلاصه «برنت» و «WTI» و «دبی» به موازات رشد بازارهای اسپات، سازمان­هایی برای تهیه گزارش عملکرد این بازارها و به ویژه برای انتشار قیمت انواع نفت خام ایجاد شد، مانند «پترولیوم آرگوس»، «پلاتس» و «گزارش­های نفتی لندن» و «رویتر». امروزه بازار اسپات نفت خام از نظر ارزش معاملات، بزرگترین بازار کالا را در جهان تشکیل می­دهد. با وجود این، هنوز هم بعضی از کشورها مثل عربستان سعودی برای ورود به این بازارها با احتیاط برخورد می­کنند.

معاملات در بازار اسپات دارای نکات منفی متعددی است از جمله:

1-    قیمت در این بازارها چندان شفاف نیست. چرا که شاخص­های قیمت­گذاری، استاندارد نیستند.

2-    به علت کمبود اطلاعات طرفین، هزینه انجام معاملات در بازارهای اسپات بسیار زیاد است.

3-    اعتبار طرفین قرارداد امری بسیار مهم است چرا که باید اعتماد کافی به تحویل کالا و پول وجود داشته باشد.

4-    احتمال «قرارداد شکنی- Default» و ریسک قیمت در بازارهای اسپات وجود دارد.

 

منبع اصلی تهیه این مطلب از کتاب [درخشان، مسعود (1383)، مشتقات و مدیریت ریسک، سازمان مطالعات بین­المللی انرژی، تهران، صص 33-35] بوده است.

تفاوت نفت با سایر کالاها

برخی از کتاب­های اقتصاد نفت، در تحلیل­ها و مدل­های اقتصادی خویش که برای تعیین قیمت نفت، حجم مناسب استخراج و ... استفاده می­کنند، نفت را مانند کالاهای دیگر محسوب می­کنند به عبارت دیگر، نحوه مواجهه آنان با کالایی مثل «نفت» که سیاسی­ترین کالای دنیا محسوب می­شود، مانند سایر اقلام مصرفی یا فلزات است، در حالی که عوامل بسیاری سبب می­شود که کالای نفتی با سایر کالاها، تفاوت اساسی داشته باشد. در این بخش، به بیان تفاوت­های نفت با سایر کالاها به صورت خلاصه پرداخته می­شود. منبع اصلی تهیه این مطلب از کتاب [درخشان، مسعود (1383)، مشتقات و مدیریت ریسک، سازمان مطالعات بین­المللی انرژی، تهران، صص 30-32] بوده است.

تفاوت اول: تقاضای نفت در کوتاه­مدت نسبت به قیمت حساسیت چندانی ندارد. امکان جایگزینی نفت با سایر حامل­های انرژی در میان­مدت و طولانی­مدت مستلزم سرمایه­گذاری­های سنگین است.

تفاوت دوم: حساسیت عرضه نفت نسبت به قیمت در کوتاه­مدت و میان­مدت بسیار کم است. هزینه­های عملیاتی استفاده از ظرفیت­های موجود برای تولید به مراتب کمتر از هزینه­های سرمایه­ای برای ایجاد ظرفیت­های جدید است. تا زمانی که قیمت در حد رضایت­بخشی بیش از هزینه عملیاتی تولید باشد، استمرار تولید سودآور است، بدیهی است استمرار تولید با قیمت­هایی که نتواند هزینه­های سرمایه­گذاری اولیه و توسعه ظرفیت تولید را بپوشاند، تولیدکننده را در آستانه ورشکستگی قرار می­دهد.

تحلیلی بر سوالات اقتصاد نفت و گاز آزمون دکتری مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز 1391

با توجه به پیگیری های پی در پی علاقمندان و داوطلبان رشته مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز، در چند بخش به تحلیل سوالات آزمون دکتری این رشته در سال 1391، پرداخته می شود، امید است که مورد استفاده قرار گیرد. در یک نگاه کلی می توان گفت که سوالات آزمون دارای پیچیدگی و دشواری خاصی نیستند و با اندک دقتی در مطالعه می توان پاسخ های صحیح را یافت هر چند که به جرات می توان گفت در صورت عدم مطالعه، احتمال دست یافتن به پاسخ صحیح بسیار کم است و با توجه به اینکه عموما در مباحث علوم انسانی و اجتماعی نظیر علم اقتصاد می­توان برداشت­های گوناگونی از یک موضوع داشت و هر گزینه ای می تواند از یک منظر پاسخی صحیح باشد ولی در آزمون چندگزینه­ای در نهایت، یک پاسخ صحیح­ترین (و نه لزوما تنها پاسخ صحیح) خواهد بود، لذا حتما می بایست مطالعات جدی در این زمینه صورت گیرد.

ذخائر استراتژیک نفت

یکی از مباحث بسیار مهم در بازارهای انرژی که مربوط به امنیت انرژی استُ ذخایر استراتژیک نفت می باشد که امروزه جایگاهی بسیار پیچیده و اساسی در جهان پیدا کرده است.

ذخایر استراتژیک نفت(SPR)  ذخایری است که اجازه استفاده از آن هنگامی صادر شود که عرضه مستمر نفت­خام به دلایل سیاسی یا نظامی با اختلال مواجه شده باشد. بدین­سبب، در شرایط عادی معمولاً نمی­توان از ذخایر استراتژیک برای مدیریت قیمت نفت خام در بازار استفاده کرد. تاریخچه ذخیره­کردن نفت برای مواقع بحرانی به دوران جنگ­های جهانی اول و دوم بر می­گردد، ولی ذخیره­سازی به روال فعلی توسط آمریکا در سال 1975 و پس از بحران نفتی 74-1973 که در نتیجه جنگ بین اعراب واسرائیل رخ داد، انجام شد و هدف آن رفع احتیاجات ضروری امریکا به هنگام کاهش عرضه نفت در بحران­های سیاسی یا اقتصادی بود. بخش عمده ذخایر استراتژیک نفت آمریکا درغارهای گنبدنمکی(Salt Dome Cavern)  نگهداری می­شود زیرا که هزینه احداث مخازن برای ذخیره نفت در مقایسه با استفاده از غارها دو برابراست.

محکومیت توهین به پیامبر اعظم (ص)

السلام علیک یا رسول الله - سلام بر تو ای پیامبر رحمت و مهربانی، سلام بر تو ای زیبایی خدا بر زمین، سلام بر تو و اهل بیت بزرگوارت.

روی گل محمدی از اشک، تر شده‌ست ---- با ما مصیبتی‌ست که عالم خبر شده‌ست

 با ما مصیبتی‌ست که ورد زبان شده ------ با ما مصیبتی‌ست که خون جگر شده ست 

 دشمن به فتنه سنگر تصویر را گرفت------------ لشکر نبرده‌ایم و نبردی دگر شده است

 آن سوی خنده‌ها، همه دندان گرگ بود----- اینک زبانشان به دهان ، نیشتر شده ست

  از هیچ زاده‌اند و پی هیچ، زیسته-------- شیطان ، بر این جماعت  ابتر،  پدر شده است

نمرود تیر بسته به زیبایی خدا------------------- زیبایی خدا ، به خدا بیشتر شده است

 عالم، هنوز در صلوات است  و همچنان-----این رایت نبی ست که بر بام، بَر شده است

شعر از میلاد عرفان پور

آشنایی با انواع قراردادهای نفتی

مقدمه:

یکی از مهم­ترین مباحث در حوزه مسائل نفت را می­توان مربوط به انواع قراردادهای نفتی دانست. هر چند که نکته مورد تاکید تمامی صاحب­نظران این است که قرارداد یک بستر است و بستگی به ویژگی­های خاص هر منطقه و هر کشوری می­تواند قابلیت خاصی را از خود بروز دهد، هر چند که هر یک از قراردادها از نظر ذاتی و عرضی ویژگی­هایی دارند که می­تواند تحت عنوان اشکالات ذاتی و عرضی از آن­ها بحث کرد.

نمایی کلی از قراردادها:

 این قراردادها بستگی به نوع مفاد آن­ها در چندین دسته قرار می­گیرند:

دسته اول: قراردادهای امتیازی[1]

قدیمی­ترین نوع قراردادها، امتیازی­اند. در این نوع از قراردادها، واگذاری مخزن و یا میدانی مشخص از سوی دولت میزبان به شرکت بیگانه برای سرمایه­گذاری در عملیات، اکتشاف، توسعه، بهره­برداری و بازاریابی فرآوری نفت و گاز از سوی آن و پرداخت بر بنیان حق­الارض یا بهره مالکانه افزون بر درصدی از درآمد خالص به عنوان مالیات به دولت میزبان می­باشد.

انواع بازارهای فروش نفت خام

با مروری بر تاریخچه نفت و بازارهای آن، می­توان مشاهده کرد که تا قبل از تحولات نفتی دهه 1970 که منجر به استقلال کشورهای میزبان نفت شد، بازار نفت تقریبا توسط شرکت­های بزرگ نفتی مدیریت می­شد، و همین امر منجر به ایجاد «قراردادهای مدت­دار ثابت» - (Fixed Term) شده بود، که البته تا زمانی که قیمت نفت از ثبات کافی برخوردار بود، چنین الگویی ثمربخش بود، ولی نوسان­پذیری قیمت­ها سبب شد که این الگو نیز چندان کارآمد نباشد. به عبارت دیگر به دلیل حجم بزرگ نفتی در معاملات، تغییرات اندک (اعم از افزایش یا کاهش)، موجب تغییر شدید قیمت کل کالا می­شد، لذا اصطلاحا، زمینه ریسک شدید را فراهم می­ساخت. لذا، برای مقابله و یا مدیریت این ریسک، چندین پدیده رخ داد:

1-    ظهور بازارهای تحویل فوری یا اسپات- Spot Markets. (برای اطلاعات بیشتر روی پیوند کلیک کنید.)

2-    ظهور بازارهای آتی­ها که زمینه پوشش ریسک را فراهم می­کرد- Future Markets.

3-    ظهور سفته­بازان(Speculators) که مبتنی بر روابط آربیتراژی(Arbitrage) به سود کلان دست می­یافتند. هر چند که در معرض زیان­های سنگین نیز هستند.

در بخش­های بعد، به توضیح هر یک از این دسته خواهیم پرداخت.