خلاصه سخنرانی دکتر نرسی قربان در دانشگاه صنعت نفت تهران درباره ظرفیت ایران برای رهبری انرژی غرب آسیا

دکتر نرسی قربان که از متولیان بخش خصوصی در صنعت نفت و گاز است، چندان از افزایش صادرات گاز استقبال نمی‌کند. به نظر وی ایجاد زیر ساخت‌هایی که موجب شود گاز در کشور استفاده شده و به ایجاد ارزش افزوده و اشتغال بینجامد اهمیت بیشتری دارد.
وی که در سلسله سخنرانی‌های علمی و کاربردی در صنعت نفت و گاز در دانشکده نفت سخن می‌گفت، با بیان اینکه قیمت گاز در داخل کشور فرمولی ندارد و فرمولی که در مجلس ارائه شده نیز بر مبنای درستی نیست، بر تعیین فرمولی بر اساس قیمت تمام شده گاز به علاوه درصدی مالیات تاکید کرد. وی از مخالفان افزایش قیمت خوراک واحدهای پتروشیمی است. به اعتقاد وی دولت نباید مقایسه قیمت گاز تحویلی به پتروشیمی‌ها با قیمت صادراتی آن را مبنایی برای تعیین قیمت گاز داخل قرار دهد، زیرا این موضوع «چاق کردن» برای صنایع کشورهای خارجی است.  
به گزارش خبرنگار «دنیای اقتصاد»، دکتر نرسی قربان با اشاره به منابع عظیم هیدروکربوری در منطقه غرب آسیا (خاورمیانه) گفت: غرب آسیا با داشتن 4/48 درصد از کل ذخایر نفت جهان نقش بسیار مهمی در تامین انرژی دنیا بازی می‌کند. به گفته وی ایران نیز با داشتن 157 میلیارد بشکه نفت، 4/9 درصد از ذخایر کل دنیا و 2/19 درصد از ذخایر غرب آسیا را در دست دارد. مدیر‌عامل شرکت نارکنگان در ادامه به ذخایر هنگفت گازی منطقه غرب آسیا اشاره کرد و گفت: ایران 18 درصد از ذخایر گازی کشف شده دنیا و 3/41 درصد از ذخایر گازی غرب آسیا را به خود اختصاص داده ‌است. وی افزود: متاسفانه ایران با وجود ذخایر عظیم گاز در تولید و صادرات این منبع هیدروکربوری نقش کمرنگی در بازارهای جهانی نفت ایفا می‌کند، به طوری که 8/4 درصد از گاز تولید شده و 7/4 درصد از گاز مصرف شده در جهان به ایران اختصاص دارد و همان‌طور که مشخص است درصد کمی از آن به صادرات اختصاص یافته است.
دکتر قربان در ادامه به چالش‌هایی که منطقه با آن روبه‌رو است، اشاره کرد. به اعتقاد وی یکی از چالش‌هایی که در سال‌های اخیر منطقه غرب آسیا با آن رو به رو بوده مساله بهار عربی است که منجر به تغییر رژیم در چند کشور شمال آفریقا شده و پیامدهای آن در غرب آسیا در حال شکل‌گرفتن است. وی در این رابطه گفت: در بدترین حالت و در صورت حل نشدن این مساله، این تحولات می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی برای چند کشور در منطقه غرب آسیا از جمله عراق و سوریه شود. به دنبال وقوع چنین مساله‌ای، تروریسم و جدال‌های فرقه‌ای در غرب آسیا بیشتر شده و امنیت منطقه به کلی از دست می‌رود.
وی کشف ذخایر گاز شیل را چالش دیگری می‌داند که منطقه در سال‌های اخیر با آن روبه‌رو شده است. دکتر قربان در این رابطه گفت: این واقعه منجر به بر هم خوردن تعادل قیمت نفت و گاز شده ‌است.

طراحی جدید وب سایت

باسمه تعالی

به اطلاع عزیزان می رسانیم، قالب جدید وب سایت، طراحی شده است و ممکن است طی چند روز آینده، مشکلاتی در مشاهده مطالب پیش بیاید که از شکیبایی شما کمال تشکر را داریم.

امیدواریم قالب جدید که نسخه بسیار متفاوتی خواهد بود، مورد پسند دوستان باشد

اطلاع رسانی دهمین همایش بین المللی انرژی

در وب سایت این همایش، می توانید برخی از مقالات دوره های قبل را نیز دریافت کنید.

لینک همایش در ادامه مطلب

ویژگی های مطلوب قراردادهای نفتی: رویکرد اقتصادی- تاریخی به عملکرد قراردادهای نفتی در ایران

بحث قراردادهای نفتی و رویکرد مطلوب آن، همواره محل بحث بوده است. مقاله ای که در شماره 9 نشریه اقتصاد انرژی ایران از دکتر مسعود درخشان منتشر شده است به مباحثی در این زمینه پرداخته است. چکیده این مقاله در ادامه آمده است.

عد از بررسی اجمالی قراردادهای نفتی ایران از امتیازنامه های رویتر و دارسی تا قراردادهای بیع متقابل، ویژگی های مطلوب قراردادهای نفتی را به شرح ذیل بررسی کرده ایم: حاکمیت و مالکیت بر منابع نفتی، حقوق و منافع ملی در زنجیره عملیات نفتی، انتقال دانش و مهارت های فنی، و افزایش سهم دولت از عواید نفتی. ارزیابی قراردادهای نفتی در یک دوره 140ساله، از رویتر (1251) تاکنون، نشان می دهد که توجه اصلی دولت ها همواره معطوف به افزایش درآمدهای ارزی بوده است. درحالت کلی، اعمال حاکمیت و مالکیت بر منابع نفتی در قراردادها معمولاً محل نزاع بین دولت ها و شرکتهای نفتی نبوده است زیرا درحقوق بین الملل، حاکمیت دولتها بر منابع طبیعی به رسمیت شناخته شده است. نکته بسیار مهم، تشخیص دلالت های این ویژگی در فرآیند عملیات نفتی شرکتهای خارجی است که تابعی از دانش و تجربه شرکت ملی نفت است. دو وی‍ژگی بعدی، کم و بیش در تمام قراردادهای نفتی مورد توجه بوده است بدون آنکه نتیجه ملموسی از آن حاصل شده باشد زیرا ثمربخشی این دو ویژگی مستلزم کوششی درون زا برای ارتقاء سطح دانش و مهارت های فنی در صنعت نفت و همچنین تغییر رویکرد مقامات دولتی به جایگاه نفت در توسعه اقتصادی است. درغیر اینصورت، از انعقاد قراردادهای نفتی با شرکتهای نفتی بین المللی نمی توان ارتقاء توان کارشناسی و مدیریتی شرکت ملی نفت برای نیل به سطح شرکتهای نفتی ملی- بین المللی را انتظار داشت.

پیش بینی به معنای جهت دهی: رویکردی برای شکل دهی آینده صنعت نفت و گاز

عده ای از متخصصان و اندیشمندان حوزه آینده پژوهی و مدیریت استراتژیک معتقدند که اساسا پیش بینی و آینده پژوهی در واقع جهت دهی است یعنی تصویر آینده ای است که مورد انتظار افراد و مجموعه های پیش بینی کننده است. عده ای از اندیشمندان، این امر را تا حدی مهم می دانند که شاخص ها را به عنوان ابزارهای حکمرانی تلقی می کنند.

همانگونه که می دانید برخی از مجموعه ها نظیر اوپک، EIA و ... به ارائه گزارش های مفصل و رایگان از آینده صنعت نفت و گاز می پردازند و با ارائه تحلیل ها و داده های فراوان می کوشند، خود را به عنوان تحلیل گران و فعالان واقعی در سیاستگذاری صنعت نفت و گاز معرفی کنند.

نکته جالب توجه آن است که ارائه این گزارش های به ظاهر رایگان، زمینه تسلط علمی این مجموعه ها را بیش از پیش نشان می دهد، به گونه ای که طبق آمار ارائه شده در یکی از کتب (کتاب اقتصاد انرژی دکتر مزرعتی صفحات 22 و 23)، در کنفرانس سال های 2000، 2001 و 2002 که به ترتیب در کشورهای استرالیا، آمریکا و کانادا برگزار گردیده است بیش از 20 درصد مقالات از گزارش های EIA بهره گرفته اند. بنابراین تاثیرگذاری اداراه اطلاعات انرژی آمریکا به جریان های فکری انرژی در جهان بسیار زیاد است. نمودار مربوطه را در ادامه مطلب ببینید. به نظر می آید این درصد در سال های اخیر بیشتر هم شده باشد.

معرفی وب سایتی برای دانلود مقالات رایگان لاتین- ایلرنیکا

پژوهشگران محترم از این پس می توانند به منظور دانلود رایگان مقالات علمی مورد نیاز خود از پایگاه های معتبری همچون Sciencedirect، Springer، Wiley Online Library، IEEE، Emerald Insight و بسیاری پایگاه های علمی دیگر به وب سایت ایلرنیکا به آدرس elearnica.ir مراجعه نمایند. برای دانلود مقالات کافی است لینک مقاله مورد نیاز از سایت اصلی در نوار دانلود سایت کپی شود. استفاده از این وب سایت بدون محدودیت بوده و از منزل، داخل دانشگاه و یا هر مکان دیگری قابل استفاده است. راهنمای تصویری نحوه دانلود مقالات علمی از لینک زیر قابل مشاهده می باشد. لازم به ذکر است بهترین مرورگر برای استفاده از سایت ایلرنیکا نسخه های جدید مرورگرهای Google Chrome و Mozilla Firefox می باشند.

دانلود رایگان مقالات از ایلرنیکا

خلاصه سخنرانی دکتر مسعود درخشان در نشست ارزیابی قراردادهای جدید نفتی

متن زیر خلاصه ای است از سخنرانی دکتر مسعود درخشان در نشست "معرفی و ارزیابی قراردادهای جدید نفتی ایران" که توسط دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق علیه السلام برگزار شد.

خلاصه سخنرانی:

 قراردادهای نفتی نهاد هستند و قاعده بازی را تعیین می کنند اما این سؤال جدی به ویژه در نفت مطرح است که چرا خیلی از این نهادها که تأسیس شده اند در عمل پیاده نمی شوند.

وی با اشاره به دو کوشش در حوزه قراردادها برای تدوین و پیاده سازی آنها گفت: مثلا دین یک نهاد است اما هنوز می گوییم اسلام پیاده نشده است.

روزی روزگاری قراردادهایی با حرف های زیبایی نوشته شد اما اجرا نشد و چه بسا قراردادهای زیباتری بنویسیم اما باز هم اجرایی نشود.

وی با بیان اینکه بحث ما فرا قراردادی است نه درون چارچوب قرارداد. منطقا باید یک همسویی مشخص بین قراردادهای نفتی و سیاست های کلان انرژی کشور وجود داشته باشد مثل اینکه چشم زیبایی را نقاشی کنیم اما معلوم نباشد در کدام صورت یا در کدام بدن یا چه انتظاراتی از این نقاشی داریم.

ضرورت پالایش نفت خام و تولید فرآورده های نفتی استراتژیک با رویکرد تکمیل زنجیره ارزش

ضرورت پالایش نفت خام و تولید فرآورده های نفتی استراتژیک با رویکرد تکمیل زتجیره ارزش در صنایع پایین دستی و پتروشیمی، با رویکرد اقتصاد مقاومتی، در گزارشی از مرکز پژوهش های مجلس، ارائه شده است که در پیوند زیر قابل دسترسی است.

http://rc.majlis.ir/fa/report/show/886783

تحلیل های مفید از پل استیونس

پیش از این نیز درباره پل استیونس و آثارش در زمینه اقتصاد نفت و گاز و اقتصاد انرژی مطالبی ارائه شده بود، تحلیل های ایشان پیرامون نفت و گاز در اوپک، بیداری اسلامی و مواردی از این دست که مربوط به خاورمیانه است، حاوی نکات جالبی است که می توانید از طریق لینک های زیر دریافت فرمایید.

http://www.chathamhouse.org/media/comment/view/185841

http://www.chathamhouse.org/media/comment/view/163599

http://www.chathamhouse.org/media/comment/view/163601

معرفی کتاب آینده پژوهی و انرژی

ارتباط انرژی و آینده همواره محل بحث و تامل اندیشمندان حوزه انرژی بوده است.«آینده‌پژوهی و انرژی» عنوان کتابی است به قلم عباس ملکی دانشیار سیاستگذاری انرژی در دانشگاه صنعتی شریف، که برای دانشجویان کارشناسی ارشد درس آینده‌پژوهی و انرژی تدوین شده است و مؤسسه انتشارات علمی این دانشگاه آن‌را با قیمت 200هزار ریال‌ منتشر کرده است.

ملکی در مقدمه کتاب با اشاره به اهمیت آینده و سیر همیشه رو به جلوی زمان خاطرنشان می‌کند در جهان پرابهام و پیچیده کنونی، تطبیق دادن خود یا سازمان خود یا جامعه با تحولات در آینده ما را از نابودی یا ضرر می‌رهاند. وی سپس 15زمینه ازجمله اقتصاد جهانی، امنیت انرژی، جامعه و سیاست، ارتباطات و بهداشت را ازجمله حوزه‌هایی می‌داند که مطالعات آینده در آن از اهمیت فراوانی برخوردار است.

معرفی کتاب ساختار سازماندهی و توصیفی از قراردادها در صنعت نفت ایران

در این قسمت به معرفی کتاب ساختار سازماندهی و توصیفی از قراردادها در صنعت نفت ایران که توسط دکتر محمدرضا شکوهی تالیف و توسط انتشارات دانشگاه امام صادق علیه السلام منتشر شده است پرداخته می شود. علاقمندان می توانند جهت تهیه کتاب از طریق لینک زیر اقدام فرمایند:

http://ketabesadiq.ir/eshop/economy-book/550.html

در معرفی این کتاب آمده است:

این کتاب به دنبال بررسی وضعیت ساختارهای سازماندهی و قراردادها در صنعت نفت ایران عمدتاً با استفاده از نظریه‌ی اقتصاد هزینه‌ی مبادله می‌باشد. رویکرد تحقیق حاضر بر بررسی امور بالادستی صنعت نفت متمرکز است لذا عمده‌ی مباحث به ویژگی‌های بالادستی صنعت نفت که متولی آن شرکت ملی نفت ایران است، محدود خواهد بود.

سئوالات مهم مورد بحث در این کتاب عبارتنداز: ترتیبات قراردادی در ارتباط با فعالیت‌های شرکت ملی نفت ایران چگونه قابل تبیین هستند؟ تبیین مرزهای عمودی شرکت ملی نفت ایران(مسأله‌ی ساخت یا خرید) از دیدگاه اقتصاد هزینه‌ی مبادله چگونه قابل تحلیل است؟ ساختار سازماندهی بهینه برای فعالیت‌های صنعت نفت کشور چگونه خواهد بود؟

تبریک حلول سال 1393

یا مقلب القلوب و الابصار

یا مدبر اللیل و النهار

یا محول الحول و الاحوال

حول حالنا الی احسن الحال

السلام علیک یا فاطمه الزهرا

بسم الله ...

السلام علیک یا فاطمه الزهرا (س)

ایام شهادت حضرتش را به همه شیعیان تسلیت می گوییم.

معرفی قراردادهای جدید صنعت نفت ایران

همانگونه که مستحضرید، گونه جدیدی از قراردادها در هم اندیشی نظام جدید قراردادهای صنعت نفت در اوایل اسفند 1392 معرفی شده است جهت کسب اطلاع از این نوع قراردادها و دانلود جزئیات آن می توانید به ادامه مطلب مراجعه کرده و بر روی لینک زیر کلیک فرمایید.

سوالات دوره دکتری تخصصی حقوق نفت و گاز 1393

سوالات دوره دکتری تخصصی حقوق نفت و گاز از لینک زیر قابل دسترسی است

دریافت حجم: 944 کیلوبایت

سوالات دوره دکتری تخصصی اقتصاد نفت و گاز 1393

سوالات دوره دکتری اقتصاد نفت و گاز 1393 در لینک زیر قابل دسترسی است.

دریافت حجم: 593 کیلوبایت

سوالات دکتری تخصصی مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز 93

سوالات دوره دکتری مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز از لینک زیر قابل دریافت است.

دریافت حجم: 739 کیلوبایت

همایش هم اندیشی نظام جدید قراردادهای نفت

با توجه به لزوم بازنگری در قراردادهای نفتی، همایشی با عنوان هم اندیشی نظام جدید قراردادهای نفت در اسفند 1392 برگزار می شود که وب سایت این همایش http://oicr.ir  است لازم به ذکر است در این وب سایت مطالب مفید و گزارش مشروح نشست ها آمده است.

آشنایی با منابع نفتی غیر متعارف unconventional oil

یکی از جدیدترین مباحثی که توجه بسیاری از سیاستگذاران و فعالان حوزه نفت و گاز را به خود جلب کرده است مربوط به منابع نفتی غیرمتعارف (unconventional oil)است به گونه ای که عده ای معتقدند این منابع، بزودی ساختارهای کلی انرژی دنیا را تغییر خواهد داد و بسیاری از معادلات موجود را بر هم خواهد زد. هر چند که جمهوری اسلامی ایران نیز شناسایی این منابع را در دستور کار خویش قرار داده است ولی آنچه که مسلم است این است که بسیاری از کشورهای مصرف کننده به ویژه امریکا و کانادا در این زمینه گامهای مستحکم تری برداشته اند و می کوشند از این طریق بر حجم ذخائر خود افزوده و از واردات منابع نفتی خودداری کنند. شاید بتوان گفت مهم­ترین دلیل رویکرد به سمت تولید از مخازن غیرمتعارف با وجود گران بودن بهره­ برداری از این منابع، کاهش تولید از مخازن معمول و افت اکتشاف این منابعِ سهل الوصول است. هر چند که نباید فراموش کرد، تولید اقتصادی از منابع نفت سنگین به قیمت جهانی نفت و فناوری موجود بستگی دارد.

لینک زیر، توضیحات بیشتری در این زمینه ارائه می دهد.

درس های نفتی در رای داور امین اویل

شاخصه های تحول تدریجی و تکامل تاریخی در رویکرد بین المللی به شرایط و نظام حقوق داوری بین المللی در قراردادهای بالادستی نفت و گاز را می توان به صورت واضح در رای داوری مربوط به قضیه امین اویل مشاهده کرد. پاورپوینت و لینک مطلب مربوطه که در ادامه مطلب آمده است زیر به ارائه این نکات می پردازد.

شاخص های انتخاب دبیر کل اوپک و جایگاه ایران

اوپک، یکی از مهم ترین سازمان های نفتی است و همواره دبیر کلی آن یکی از مناقشات اساسی این سازمان بوده است. اخیرا گزارشی از سوی مرکز پژوهش های مجلس منتشر شده است که به تحلیل شاخص های انتخاب دبیر کل و وضعیت ایران می پردازد که از طریق پیوند زیر قابل دسترسی است.

آشنایی با شرط کالو CALVO در قراردادهای نفتی

یکی از مهم­ترین مسائلی که در حوزه قراردادهای بین المللی مطرح می شود مربوط به این نکته است که کشورهای پیشرفته در تلاش هستند که به نوعی  امتیازی را از کشور واگذار کننده امتیاز برای جلوگیری از فشارهای سیاسی بین المللی در متن قرارداد دربافت کنند، به این معنا که بیان می کردند که صاحب امتیاز حق توسل به دولت متبوع خود و یا هر دولت دیگری را ساقط می کند و صلاحیت محاکم داخلی کشور امتیاز دهنده را در رسیدگی به کلیه دعاوی مورد قبول قرار می دهد. منظور از حمایت دیپلماتیک عبارت است از کلیه اعمالی که یک کشور علیه دولتی که موجب ورود ضرر و زیان مالی،جانی، مادی و معنوی شده است برای احقاق حقوق اتباع خود انجام می دهد. این امر در قراردادهای بین المللی نفتی پیش از دهه 1950 به وفور دیده می­ شود. در این بخش به معرفی شروط کالو – که به شرط کالو نیز مشهور است- پرداخته می شود.

ماهیت حقوقی شرط کالو:

نظر اول : در خصوص ماهیت حمایت دیپلماتیک ممکن است برخی معتقد باشند که زیان دیده با تقاضای خود عملا به دولت متبوع وکالت میدهد تا موضوع را در مراجع بین المللی چون دیوان دادگستری بین المللی پیگیری نماید. لذا چنانچه کسی به موجب قرارداد حق توسل به دولت متبوع و اعطاء وکالت را از خود سلب کرده باشد بواسطه اصل لزوم قراردادی دیگر حق استفاده از حمایت دیپلماتیک را به این منظور نخواهد داشت.

معرفی کتاب مرجع امنیت انرژی

امنیت انرژی از مهم ترین مباحثی است که دنیای سیاست را با دنیای اقتصاد و حقوق انرژی پیوند زده است. فقدان منبع مناسب در این زمینه در کشور، سبب شده است که پژوهشگران و حتی سیاستگذاران این حوزه نتوانند دانش جامع و کافی از این مبحث داشته باشند. به تازگی کتابی با عنوان مرجع امنیت انرژی به همت دکتر علیرضا طیب و توسط انتشارات ابرار معاصر تهران در این زمینه ترجمه و به بازار نشر عرضه شده است که می تواند مورد استفاده علاقمندان قرار گیرد هر چند که این کتاب نگاه عمومی داشته و کمتر وارد مسائل کشورها به ویژه کشورهای خاورمیانه شده است.

در معرفی این کتاب در سایت نشر ابرار معاصر تهران آمده است:

اصطلاح «امنیت انرژی» که تا همین چند سال پیش در بیرون از جمع تحلیل‌گران تخصصی به گوش کسی نخورده بود اکنون در گفتمان سیاست‌گذاری مقامات برجستۀ دولت‌ها نمود بارزی دارد. در واقع، زنجیرۀ شکل‌های چشمگیر امنیت که توجه سیاست‌گذاران و مردم را در گرداگرد جهان به خود جلب کرده ـ ازجمله امنیت ملی، امنیت بین‌المللی، امنیت انسانی، امنیت اقتصادی و امنیت زیست‌محیطی ـ اکنون یک حلقۀ مهم دیگر نیز پیدا کرده است که همان امنیت انرژی است. چالش‌های ملموس در زمینة امنیت انرژی چنان در جهان بالا گرفته است که حتی برخی کارشناسان خواستار اقدام نظامی برای تضمین آن شده‌اند.

اکتشاف و توسعه میادین نفتی ایران از طریق قراردادهای بیع متقابل

مقاله زیر که ترجمه ای است از مقاله Exploration and Development of Iran Oilfields through Buyback توسط دکتر ابراهیمی و دکتر شیروی نوشته شده است و آقای اصغریان آن را ترجمه کرده است که می تواند در فهم بیشتر قراردادهای بیع متقابل مفید باشد.

استفاده از قراردادهای بیع متقابل برای توسعه میادین نفت و گاز، ساز و کاری تثبیت شده در ایران است. قوانین و مقررات جاری، شرکت ملی نفت ایران را مجاز می دارند تا قراردادهای بیع متقابل را هم برای اکتشاف و هم برای توسعه میادین به کار برد. قرارداد بیع متقابل را می توان به عنوان یک قرارداد «خرید خدمات خطرپذیر» تعریف کرد که در آن، بازپرداخت هزینه های پیمانکار از طریق تخصیص بخشی از نفت و گازی که در نتیجه خدمات ارائه شده از طرف وی تولید شده، صورت می گیرد. قرارداد بیع متقابل بر قلمرو کاری مشخص، سقف هزینه های سرمایه ای، حق الزحمه ثابت و دوره معین برای بازیافت سرمایه استوار است. زمانی که بیع متقابل، هم برای اکتشاف و هم برای توسعه به کار می رود، مشخصات میدان مد نظر برای توسعه در هنگام انعقاد قرارداد نامعین است. بنابراین، توافق در مورد قلمرو کاری، مدت عملیات توسعه، سقف هزینه های سرمایه ای، حق الزحمه ثابت، و دوره بازیافت سرمایه باید به زمانی موکول شود که یک میدان تجاری کشف شده است. این مقاله نخست به نحو اجمال، به استفاده از قرارداد بیع متقابل برای توسعه میادین نفت و گاز ایران می پردازد. سپس مهم ترین ویژگی های این ساز و کار را مورد بررسی قرار می دهد. آنگاه استفاده از بیع متقابل برای اکتشاف، توسعه و چالش های مربوط مورد بحث قرار می گیرند. در پایان، این مقاله برای پرداختن به چالش های موجود مروری بر مدل جدید بیع متقابل دارد که از طرف شرکت ملی نفت ایران ارائه شده است.

معرفی چند نشریه درباره صنعت نفت

طی چند سال اخیر نشریات متعددی در حوزه های گوناگون صنعت نفت و گاز وارد فعالیت شده اند که به برخی از آنها اشاره می شود البته توضیحات دقیق تر در مورد این نشریات را می توانید از وب سایت هر یک دریافت کنید.

1- نشریه مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت. این نشریه علمی- پژوهشی است و به حوزه منابع انسانی در صنعت نفت می پردازد و مقالاتی در این راستا منتشر می کند. وب سایت این نشریه: http://www.iies.org

2- نشریه اکتشاف و تولید نفت و گاز. این نشریه علمی- ترویجی است و بیشتر صبغه فنی دارد هر چند که مقالاتی در راستای سیاست های کلان نفت نیز منتشر می کند. وب سایت این نشریه: http://ekteshaf.nioc.ir/

3- نشریه مشعل. این نشریه علمی- تخصصی است و بیشتر به مباحث خبررسانی در حوزه صنعت نفت می پردازد. البته مقالات و سرمقالات نسبتا مفیدی هم منتشر می کند. وب سایت این نشریه: http://mashal.mop.ir

4- نشریه اقتصاد انرژی: این نشریه علمی - پژوهشی است. البته به فضای کلی انرژی می پردازد و گاهی در هر شماره آن، تعدادی مقاله صنعت نفت و گاز هم به چشم می خورد: http://www.iiesj.ir/

5- نشریه اقتصاد محیط زیست و انرژی: این نشریه علمی- پژوهشی است و به صورت میان رشته ای به مسائل اقتصاد محیط زیست و اقتصاد انرژی می پردازد. وب سایت این نشریه: http://journal.atu.ac.ir/content.php?pagename=journal&journal_id=22

آشنایی با سیستم مدیریت انرژی ایزو 50001

استانداردها یکی از مباحثی است که امروزه در بسیاری از حوزه ها و بنا به فراخور موضوعات، گسترش یافته اند، ایزوهایی نظیر 9001، 14001 و ... از همین مواردند که عموم افراد از برخی از آنها اطلاع دارند ولی یکی از مهم ترین و در عین حال ناشناخته ترین انواع ایزو که به نوعی استانداردی برای مدیریت انرژی است، ایزو 50001 است که در این مطلب به معرفی آن پرداخته شده است.

سیستم مدیریت انرژی ایزو 50001، بر مبنای مدل بهبود مستمر سیستم مدیریت درسایر استاندارد ها  نظیر ایزو 14001 یا ایزو 9001 تدوین شده سیستم مدیریت انرژی است این باعت شده تا سیستم مدیریت انرژی ایزو 50001 ( ISO 50001 ) به آسانی با سایر استاندارد های مدیریت کیفیت و مدیریت زیست محیطی یکپارچه سازی شود.

سیستم مدیریت انرژی ایزو 50001 ( ISO 50001 )

استاندارد بین المللی سیستم مدیریت انرژی ایزو 50001، الزاماتی را جهت ایجاد، پیاده سازی، نگهداری و بهبود یک سیستم مدیریت انرژی مشخص می نماید قصد ایزو 50001 ، توانمند سازی یک سازمان در پیگیری رویکرد نظام مند برای بهبود مداوم در عملکرد انرژی، شامل کارایی، استفاده و مصرف انرژی می باشد. استاندارد بین المللی ایزو 50001، الزامات کاربردی را در استفاده و مصرف انرژی شامل اندازه گیری، مستندسازی و گزارش دهی، طراحی و فعالیت خرید تجهیز، سیستم ها، فرآیندها و همچنین کارکنان دخیل در عملکرد انرژی را مشخص می نماید.

برآورد منافع حاصل از ترانزیت گاز طبیعی از طریق خط لوله در مقایسه با واردات- صادرات گاز کشور ایران

تعیین بهترین روش برای تراتزیت گاز طبیعی به عنوان یکی از سرفصل های اساسی در حوزه اقتصاد نفت و گاز مطرح است که مقاله زیر به این موضوع می پردازد. این مقاله در نشریه مطالعات‌ اقتصاد انرژی‌ زمستان 1391; 9(35):75-99 و به قلم جوان افشین,رام منصوره,رشیدی ویدا تدوین شده است. چکیده این مقاله در ادامه آمده است.

پراکندگی نقاط تولید و مصرف گاز در سطح جهان از یک سو و افزایش روزافزون تقاضای گاز از سوی دیگر منجر به افزایش حجم تجارت گاز شده است، لذا شرایط انتقال گاز و ترانزیت، به عنوان یکی از موضوعات مهم بازار انرژی محسوب می شود.
با توجه به موقعیت استراتژیک و ذخایر گاز و نفت ایران در سطح جهانی، می توان از منافع حاصل از تجارت جهانی گاز برخوردار شد. در این چارچوب، مقاله حاضر پس از بررسی روش های متداول حق ترانزیت، به مقایسه منافع حاصل از عوارض عبور و هزینه های انتقال گاز با منافع حاصل از واردات و صادرات گاز از کشور ترکمنستان به ترکیه پرداخته است.
در واردات و صادرات گاز ملاک عمل، قرارداد با کشور واردکننده و صادرکننده می باشد. اما در ترانزیت گاز توسط خطوط لوله، کشور سومی که از حق ترانزیت بهره مند می شود، برای بیشینه کردن تابع سود خود به مذاکره و چانه زنی با عرضه کننده و تقاضاکننده پرداخته و در عین حال عرضه کننده و تقاضاکننده نیز برای کمینه کردن حق ترانزیت با کشور ثالث چانه زنی می کنند، که درنتیجه نقطه بهینه برای قیمت ترانزیت حاصل می شود که با شرایط بازار تطابق دارد. نتایج نشان می دهد که منافع حاصل از واردات از ترکمنستان و صادرات گاز به ترکیه، در قیاس با ترانزیت کم تر می باشد.

تطابق ساختار قراردادهای «مشارکت در تولید» با الزامات حاکمیت و مالکیت ملی بر مخازن نفتی

مقاله زیر به قلم آقای دکتر مسعود امانی و آقای مصطفی شفیع زاده با موضوع تطابق ساختار قراردادهای «مشارکت در تولید» با الزامات حاکمیت و مالکیت ملی بر مخازن نفتی در نشریه مجلس و راهبرد زمستان 1391; 19(72):141-171. نگاشته شده است که حاوی نگاهی نو در حوزه ازامات حاکمیت و مالکیت ملی بر مخازن نفتی است. مطالعه این مقاله می تواند بیانگر این نکته باشد که گاه می توان با حفظ عنوان یک قرارداد محتوای آن را مورد تغییر قرار داد.

اکتشاف، استخراج و بهره‌برداری از منابع زیرزمینی نفت و گاز مستلزم صرف هزینه‌ و همچنین تحمل ریسک بالا است. به این منظور کشورهای برخوردار از منابع زیرزمینی سعی در انعقاد این نوع قرارداد با شرکت‌های نفتی خارجی دارند. «قراردادهای بین‌المللی نفت» را در بخش بالادستی می‌توان به «قراردادهای ریسکی» یا «بدون ریسک» دسته‌بندی کرد. «قرارداد مشارکت در تولید»، از زمره «قراردادهای ریسکی»‌ است که بر اساس آن حق‌الزحمه پیمانکار و جایزه‌ی تحمل ریسک از محل نفت و گاز تولیدی در نقطه‌ی تحویل تعیین شده در قرارداد بین شرکت دولتی یا دولت و پیمانکار تأمین می‌شود. این مقاله با مفروض دانستن «حاکمیت قانون کشور میزبان» نسبت به تفسیر یا داوری اختلافات ناشی از قرارداد و همچنین عدم منافات انعقاد این نوع از قراردادها با الزامات ناشی از حاکمیت و مالکیت ملی بر منابع طبیعی، مطابق با «آخرین معاهدات بین‌المللی» که تا زمان کنونی به تصویب رسیده است، این نوع از قراردادها را، بیش‌ از قراردادهای «امتیازی و انحصاری»، تأمین کننده حق حاکمیت و مالکیت ملی کشورها بر منابع زیرزمینی خود می‌داند. در نهایت، انعقاد این نوع از برای توسعه، اکتشاف و استخراج میادین نفت و گاز، با رعایت الزامات مربوط به تأمین منافع ملی و همچنین اصول و شرایط مقرر در قانون داخلی و معاهدات بین‌المللی را امری پذیرفتنی و دارای مجوز قانونی می‌شمارد.

سیاست اقتصادی ژاپن پس از جنگ جهانی دوم: تجربه کشور غیرنفتی

نکته قابل توجهی که معمولا برای بسیاری از صاحب نظران حوزه اقتصاد و حکمرانی مطرح بوده است این است که کشورهایی که از یک منبع خدادادی نظیر نفت و گاز کمتر برخوردار هستند، چگونه در مسیر توسعه گام بر می دارند که نظریات گوناگونی در این زمینه مطرح شده است و که همواره محل چالش، بحث و گفتگو بوده است. در این مقاله که توسط یکی از دوستان ارسال شده است آقای دکتر محمد نقی زاده در روزنامه ایران به بررسی سیاست اقتصادی ژاپن پس از جنگ جهانی دوم پرداخته است که نکات قابل توجه بسیاری دارد.

در ماه مه ۱۹۴۷ وپس از پایان جنگ جهانی دوم، ژاپن با تشکیل کابینه ائتلافی به رهبری حزب سوسیالیست و رهبران کاتایاما ( Tetsu Katayama ۱۸۸۷-۱۹۷۸) به نخست وزیری و تقویت ستاد تثبیت اقتصادی، چهار پست معاونت برای آن تعیین گردید. یکی از آنان به کمیته ای اختصاص داشت که از طرف نیروهای اشغالی به ریاست کمیته برنامه ریزی (Programm Committee Chairman)  نامیده می شد که در ژاپن از آن به نام کمیته هماهنگی های جامع (Sogo Chosei Iinkai) یاد می گردد. پروفسور تسورو شیگتو به عنوان عضوی از ستاد تثبیت اقتصادی به معاونت این کمیته منصوب گردید.از سوی دیگر همزمان با فعالیت اقتصاددانان ژاپن برای برنامه ریزی اقتصادی بعد از جنگ ژاپن، نیروی اشغالی نیز به دنبال تهیه برنامه ای برای غیر میلیتاریزه کردن ساختار اقتصادی- اجتماعی و سیاسی ژاپن بود. لذا از وزارت خارجه تقاضای اعزام اقتصاددانی که تسلط کافی به زبان انگلیسی را داشت، نمود. لذا شیگتو به درخواست قوای اشغالی (آمریکایی هایی که او را به عنوان دشمن از خاک خود اخراج نموده بودند) از طرف دولت ژاپن مأمور همکاری با آنان در مورد بررسیهای مربوط به اقتصاد ژاپن گردید. و در واقع به عنوان رابطه مستقیم مسائل اقتصادی بین دولت ژاپن و قوای اشغالی در آمد.

راهنمای مشارکت عمومی- خصوصی

مشارکت بخش عمومی و بخش خصوصی در صنایعی که هزینه بر هستند همواره مورد توجه جدی مسئولین و سیاستگذاران کشورها بوده است. یکی از روش های مطرح شده در این زمینه را می توان (PPP) دانست که به صورت تخصصی به انواع مدل های مشارکت عمومی- خصوصی در حوزه های گوناگون می پردازد.

علاقمندان جهت کسب اطلاعات دقیق تر در این زمینه می توانند به لینک زیر مراجعه فرموده و کتاب مربوطه را دانلود نمایند.

معرفی کتاب تامین مالی پروژه های انرژی

تامین مالی یکی از مهم ترین مباحث در صنایع نفت و گاز است که همواره از دغدغه های کشورها بوده است. هر چند که مباحث تخصصی فراوانی در این زمینه وجود دارد ولی یکی از کتبی که به صورت عمومی به این مبحث می پردازد، کتاب تامین مالی پروژه های انرژی در کشورهای در حال توسعه، تالیف دکتر حسین رضوی است که ترجمه این کتاب توسط انتشارات چالش منتشر شده است.

در این کتاب به صورت اجمالی به تاریخچه تامین مالی در حوزه انرژی پرداخته شده است و نمونه هایی از روش های تامین مالی شرح داده شده است که می تواند برای علاقمندان مفید باشد.

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین

 

شهادت حضرت اباعبدالله الحسین و یاران وفادارش را که پیام آور اسلام ناب هستند به همه عزیزان تسلیت عرض می کنیم.

حقوق ایران در میادین مشترک از منظر حقوق بین الملل و حقوق داخلی

مطلب زیر از سوی آقای دکتر آقاموسی تهرانی ارسال شده است که به میادین مشترک می پردازد.

از نظر فنی باید بدانیم که یکی از  اصلی ترین ملاک های احراز حرکت سیال در مخزن، افت فشار میدان است. مخزن نفت مشابه یک سنگ با خلل و فرج بسیار کوچک است که نفت و گاز در این منافذ حبس شده است لذا نفت و گاز مانند سفره آب زیر زمینی بصورت گسترده در یک نقطه انباشته نشده است. به عبارت دیگر افت فشار نامتعارف می تواند در تعیین اینکه آیا سیال درجا یا همان هیدروکروبوری در میدان حرکت کرده و به سوی کشور دیگر مهاجرت نموده است، نقش تعیین کننده ای از جنبه های حقوقی داشته باشد.

 حقوق بین الملل نفت و گاز  با نگاه به میادین مشترک

1- اولین اصل، اصل حاکمیت ملی بر قلمرو سرزمینی منجمله منطقه انحصاری اقتصادی است که به موجب آن حق بهره برداری از منابع طبیعی زیر زمینی و در بستر دریا شناسایی شده است. به عبارت دیگر در قلمرو جغرافیایی هر ثروت طبیعی که تحت این قلمرو باشد، برای دولت قابل استفاده است.

فایل چکیده مقالات نهمین همایش بین المللی انرژی

از طریق لینک زیر می توانید به فایل چکیده مقالات نهمین همایش بین المللی انرژی دست یابید.

نهمین همایش بین المللی انرژی حجم: 13.1 مگابایت

معماری قراردادهای نفتی - آقای مسعود زهدی- بخش دوم

بخش دوم مطلب معماری قراردادهای نفتی که توسط استاد محترم آقای زهدی تهیه شده است از طریق لینک زیر قابل دسترسی است. امید است که برای علاقمندان مفید باشد.

دریافت حجم: 172 کیلوبایت

معماری قراردادهای نفتی- آقای مسعود زهدی- بخش اول

طراحی، تهیه و تنظیم متون قراردادهای نفتی، در وهله اول مستلزم  ارایه تعریف درستی از مبانی تشکیل دهنده ی یک قرارداد نفتی می باشد. ساختار یک قراردادنفتی را می توان از نظر مضامین و پی ریزی اصول و مبانی انجام فرایند های سرمایه گذاری از جنبه های مختلف مالی و اقتصادی، فنی و ساختارهای مناسب عملیاتی و همینطور حقوقی و قانونی ملاحظه کرد. بنابراین، برای پی ریزی بنای قراردادهای نفتی در مراحل مختلف عملیاتی (اکتشافی، ارزیابی، توسعه ای، تولید و همینطور طرح های بهبود و افزایش نرخ بازدهی آن و نهایتا بستار)، بدوا لازم است فرمول و قواعد مالی و اقتصادی قرارداد های مذکوربرمبنای اصول علمی و عرف جاری در صنعت نفت و گاز بین الملل بدرستی تبیین شود. فرمول اقتصادی در قراردادهای مورد بحث، درواقع اساس وستون های روابط تجاری بین شرکت های نفتی سرمایه گذار و کشور مالک دخایر هیدروکربنی را بنا می گذارد.ازاین رو، ناگزیر باید به سراغ علم اقتصاد رفت و مفاهیم مورد نیاز برای تعریف فرمول درست انجام معاملات نفتی را بر اساس اصول و قواعد این علم استخراج کرد.

قراردادهای بیع متقابل؛ گذشته و آینده

مطلب زیر توسط آقای صادق قاسمی جهت درج در وب سایت ارسال شده است. ضمن تشکر از ایشان، منتظر مطالب سایر دوستان نیز هستیم بدیهی است که مسئولیت حقوقی محتوای این نوشتار بر عهده نویسنده آن بوده و و لزوما بیانگر دیدگاه بنده نمی باشد.

امروزه انواع گوناگونی از قراردادهای نفتی برای توسعه میادین نفت و گاز در سراسر دنیا بکار گرفته می شوند که در سه دسته کلی قراردادهای مالکیت انحصاری(Concession)، قراردادهای مشارکت در تولید (Production Sharing Agreement) و قراردادهای خرید خدمت (Service Contracts) تقسیم میشوند. این قراردادها بصورت عام هیچکدام بر دیگری ارجحیت ندارد و تنها مفاد موجود در متن قرارداد است که می تواند جذابیت آن را برای گروهی کم یا زیاد کند. هر سه مدل این قراردادها هم اکنون در سطح گسترده ای در حال اجرا هستند. از نظر آماری بیشتر قراردادهای فعلی در جهان از نوع اعطای مالکیت انحصاری است. البته روز به روز استقبال از این نوع قرارداد در حال کم شدن است و روند به نحوی است که بیشتر قراردادها به سمت استفاده از مشارکت در تولید و عمدتا نوع پیشرفته آن مشارکت در سرمایه گذاری (Joint Venture) تغییر مسیر می دهند. در این بین کشورهائی نیز وجود دارند که بخاطر پاره ای ملاحظات و حساسیت ها ترجیح می دهند که از قراردادهای نوع خرید خدمت استفاده کنند؛ کشورهائی مثل ایران، عراق، کویت، عربستان سعودی، مکزیک و شیلی از این دست کشورها هستند. از بین کشورهای نامبرده شده هم اکنون دو کشور ایران، بعنوان پیشگام، و کشور عراق از نوع خاصی از قرارداد خرید خدمت تحت عنوان "بیع متقابل" استفاده می کنند که البته در نوع اجرا با هم تفاوت دارند و به نوعی قراردادهای مورد استفاده در عراق ار انواع ایرانی آن پیشرفته تر می باشند

در این مقاله سعی می شود به مزیت ها و معایبی که قرارداد های بیع متقابل مورد استفاده در ایران دارند پرداخته شود و مدلی جایگزین برای مدل موجود این نوع قرارداد توصیه و پیشنهاد گردد:

سوالات آزمون دکتری نیمه متمرکز حقوق نفت و گاز 1392

در این پست می توانید به سوالات آزمون دکتری نیمه متمرکز حقوق نفت و گاز سال 1392 دسترسی داشته باشید. لازم به ذکر است حقوق سایت اصلی که این سوالات از آنجا دانلود شده است محفوظ است.

سوالات آزمون دکتری نیمه متمرکز حقوق نفت و گاز 1392
حجم: 657 کیلوبایت

سوالات آزمون دکتری نیمه متمرکز اقتصاد نفت و گاز 1392

سوالات آزمون دکتری نیمه متمرکز اقتصاد نفت و گاز سال 1392 در پیوند زیر قابل دسترسی است. لازم به ذکر است حقوق سایت اصلی که این سوالات از آنجا دانلود شده است محفوظ است.

سوالات آزمون دکتری نیمه متمرکز اقتصاد نفت و گاز 1392
حجم: 556 کیلوبایت

سوالات آزمون دکتری نیمه متمرکز حقوق نفت و گاز 1391

سوالات آزمون دکتری نیمه متمرکز حقوق نفت و گاز سال 1391 در پیوند زیر قابل دسترسی است. لازم به ذکر است حقوق سایت اصلی که این سوالات از آنجا دانلود شده است محفوظ است.

سوالات آزمون دکتری نیمه متمرکز حقوق نفت و گاز 1391
حجم: 1.03 مگابایت

دانلود رایگان سوالات آزمون دکتری مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز 1392

با توجه به پیگیری های مکرر مراجعین عزیز، سوالات آزمون دکتری مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز سال گذشته در اختیار دوستان قرار گرفت. ضمن حفظ حقوق معنوی وب سایتی که این فایل ها از آنجا دانلود شده است امید است که دوستان در این آزمون موفق باشند. سایت اصلی در آخرین صفحه این سوالات درج شده است.

سوالات آزمون دکتری مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز سال 1392
حجم: 566 کیلوبایت

سوالات آزمون دکتری نیمه متمرکز اقتصاد نفت و گاز 1391

سوالات آزمون دکتری نیمه متمرکز اقتصاد نفت و گاز سال 1391 در پیوند زیر قابل دسترسی است. لازم به ذکر است حقوق سایت اصلی که این سوالات از آنجا دانلود شده است محفوظ است.

سوالات آزمون دکتری نیمه متمرکز اقتصاد نفت و گاز 1391
حجم: 1.03 مگابایت

حقوق بین الملل انرژی: با ارجاع خاص به قراردادهای دولتی و برخی از پیامدهای اقتصادی آنها

مقاله حاضر که به قلم دکتر فیصل عامری نگارش یافته است به بحث حقوق بین الملل انرژی پرداخته است.

در این مقاله ضمن تعریف حقوق بین الملل انرژی تلاش ها و تدابیری که برای ایجاد یک نظام حقوقی برای انرژی در سطح منطقه ای و بین المللی به عمل آمده، بررسی شده است. اگرچه، غرض از این مساعی و تدابیر، برقراری توازن و تعادل میان منافع سرمایه گذاران خارجی و کشورهای میزبان و سرمایه پذیر کم توسعه یافته عنوان شده است، ولی همان گونه که در این مقاله نشان داده شده است، هدف اصلی و غائی، به تبعیت از اصول سازمان جهانی تجارت، تامین و تحکیم منافع سرمایه گذاران خارجی به قیمت تضعیف حاکمیت ملی کشورهای سرمایه پذیر است. ماهیت حقوقی قراردادهای نفت و گاز و تلاش هایی که در سطح بین المللی برای تعدیل و تغییر شرایط مندرج در آنها به سود سرمایه گذار خارجی مبذول گردیده، از مصادیق مساعی مذکور است که در بخش اول این مقاله مطالعه و بررسی گردیده است.
در عین حال، وجود بوروکراسی، نبود مدیریت کارآمد بر عملیات اکتشاف، تولید و بهره برداری از منابع نفتی و نیاز به سرمایه مالی و تکنولوژی در کشورهای سرمایه پذیر و راهکارهایی که برای رفع این موانع و مشکلات می توانند کارساز باشند، از دیگر مسائل مهمی است که بررسی آنها بخش های دوم و سوم مقاله را تشکیل می دهند.

قیمتگذاری گاز طبیعی

مطلب زیر مقدمه ای بر قراردادهای بلندمدت گاز است که البته در آینده به صورت تکمیلی در اختیار علاقمندان قرار خواهد گرفت.

همانگونه که پیش از این نیز بیان شد، گاز بازار جهانی ندارد و بیشتر به صورت منطقه­ای معامله می­شود. روش­های گوناگونی برای قیمتگذاری گاز طبیعی تعریف شده است که البته برخی از این روش­ها، استفاده چندانی ندارند:

1-    قیمتگذاری بر اساس هزینه[1] : در این روش قیمتگذاری بر اساس هزینه تمام شده گاز در سر چاه انجام می­شود که تا سال­های قبل از دهه 1960 رایج بود. قیمت­های پایین گاز در این زمان یکی از ویژگی­های بازار گاز بود زیرا در آن دوران، گاز عرضه شده عمدتا گازهای همراه نفت بوده است (خالقی، 1385: 2 به نقل از نوبخت و مرعشی، 1388: 31)

2-    قیمتگذاری بر اساس ارزش[2]: در این روش قیمت گاز در نقطه احتراق در ارتباط با هزینه بهترین سوخت جایگزین (به طور معمول تولیدات محصول از تقطیر نفت خام) قرار می­گیرد. به دلیل تمیزتر بودن و سهولت بیشتر، دسترسی به گاز نسبت به نفت کوره و سایر فرآورده­های میان تقطیر، باید قیمت تعیین شده بالاتر از قیمت نقطه احتراق تعیین شود. مفهوم برابری قیمت در نقطه احتراق مبنای بسیاری مذاکرات در دهه 1970 بود. (خالقی، 1385: 2 به نقل از نوبخت و مرعشی، 1388: 32)

3-    قیمتگذاری بر اساس برابرسازی[3]: این مفهوم  بر اساس این نگرش که «انرژی صرف­نظر از هر شکلی انرژی است!» تعریف شده است. در این دیدگاه ارزش حرارتی هر حامل انرژی یک ارزش یکسان دارد که این نظریه خوشبینانه است و تغییرات قیمت نفت و گاز در این مفهوم گفته شده هیچگاه تحقق نیافته است.

4-    قیمتگذاری بر اساس معادل قیمت سر مرز[4]: بر اساس این مفهوم کلیه گاز وارداتی- صرفنظر از منبع عرضه­کننده- در نقطه­ای که وارد شبکه خط لوله می­شود دارای قیمت یکسانی خواهد بود.

5-    قیمتگذاری بر اساس هزینه جایگزینی[5]: در حال حاضر کلیه مفاهیم قیمتگذاری بر اساس برابری و نت بک، نفت خام، تولیدات نفتی و گاز تولید داخلی را به عنوان سوخت جایگزین گاز وارداتی و در واقع به عنوان قیمت مبنا برای انرژی در نظر می­گیرند. (خالقی، 1385: 2 به نقل از نوبخت و مرعشی، 1388: 32)

---

[1] Cost- Based  Pricing

[2] Value - Based  Pricing

[3]  Parity Pricing

[4]  Equivalent Border Pricing

[5]  Replacement Cost Pricing

 

تبریک عید فطر

عید رمضان آمد و ماه رمضان رفت

صد شکر که این آمد و صد حیف که آن رفت

مروری بر تحولات بازار جهانی «طلای سیاه»؛ قواعد «زمین بازی» نفت

تحلیل بازار جهانی نفت مستلزم آشنایی کافی با حوزه های گوناگون و مسائل پیچیده آن است در مقاله ای که توسط آقای مهندس حسینی شده است به این مباحث پرداخته شده است . بدیهی است که انتشار این مطلب به معنی پذیرش تمامی مواضع نویسنده نیست و صرفا به دلیل جالب بودن مطلب در وب سایت منتشر شده است.

صنعت نفت و گاز قلب اقتصاد ایران محسوب و هر حرکت اقتصادی در این کشور حتی حرکت  به‌سوی اقتصاد بدون نفت نیز از نفت می‌گذرد، در عین حال این صنعت  بین‌المللی‌ترین بخش اقتصادی و حتی سیاسی کشور محسوب می‌شود و اهمیت آن  وقتی بیشتر خود را نشان می‌دهد که بدانیم تجارت جهانی انرژی خصوصا نفت و  گاز با فاصله‌ای زیاد از سایر کالاها، تجهیزات و خدمات و حتی تجارت نظامی و  اسلحه مقام نخست را داراست. این بزرگی هم از تقاضای جهانی برای آن نشات  می‌گیرد که به این ترتیب نیاز بین‌المللی به این منابع هم کشورهای دارای  مخازن و ظرفیت‌های تولیدی را در جایگاه‌های تاثیرگذار سیاسی- اقتصادی قرار  می‌دهد و هم جهان را به آنها وابسته و وابسته‌تر می‌کند.

سید مهدی حسینی معاون اسبق وزارت نفت ایران، در مقاله ای نوشت: از سوی دیگر اما  در جامعه ملل همواره نوعی نگرانی از عدم عرضه کافی و به‌موقع این‌گونه  منابع به بازار مصرف را برمی‌انگیزد چند دلیل اصلی و مهمی موجب تعیین مسیر  تحولات بزرگ سیاسی- اقتصادی در همه دنیا و خصوصا مناطق دارای منابع انرژی  که خاورمیانه قلب آن محسوب می‌شود می‌گردد. این نگرانی‌ها حتی ساختارهای  خاص حکومتی همراه با تنظیم روابط اقتصادی- سیاسی دنیای مصرف را رقم زده و  در بیشتر موارد آنها را تحمیل می‌کند. بدیهی است در چنین فضایی که آینده  تحولات منطقه‌ای و جهانی متاثر از «عرضه انرژی» و تناسب آن با «تقاضای رشد  یابنده» بین‌المللی است نمی‌توان به این بخش بدون وجود یک استراتژی درازمدت  حرکت و بدون برنامه‌هایی که این مهم را از همه ابعاد شامل مانیتور کردن  دقیق و پیوسته روند رشد تقاضای جهانی، برنامه‌های ظرفیت‌سازی در بازار  رقابتی، سیر تحولات تکنولوژیکی و تاثیر آن بر معادله عرضه و تقاضا، انتخاب  ساختارهای علمی متناسب جهت مدیریت اداره توسعه صنعت، پیش‌بینی حرکت‌های  سیاسی- اقتصادی هر دو سوی بازار تولید و سوخت و ... پوشش دهد، به‌عنوان یک  بازیگر قوی و نقش‌آفرین از منافع ملی به نحو بهینه حراست کرد.

شرط مقصد در قراردادهای گاز به چه معناست؟

شرط مقصد(Destination clause):

شرط مقصد به این معنی است که فروشنده به خریدار اجازه فروش محصول خریداری شده فقط در بازارهای خاص را می­دهد. این شرط به فروشنده اطمینان می­دهد که خریدار محصول خریداری شده را جهت رقابت با او در سایر بازارهایی که قلمرو فروشنده به شمار می­رود به فروش نخواهند رساند. به عبارت دیگر این شرط با ایجاد حاشیه اطمینان برای فروشنده و تفکیک بازارها از یکدیگر، فرصت استفاده از استراتژی تبعیض قیمت را برای فروشنده فراهم می­سازد. (منصورکیایی،1386 :121- 122) واقعیت این است که در قراردادهای با شرط مقصد، بخشی از توافق تقسیم ریسک بین خریدار و فروشنده حاصل می­شود و لذا فروشندگان در قبال اعمال این شرط سایر شروط قرارداد را متوازن­تر تنظیم­ می­کنند(منصورکیایی، 1386: 128).

محیط زیست و صنعت نفت

با توجه به اهمیت خاص مقوله محیط زیست در صنعت نفت و گاز، از این پس خواهم کوشید به تولید ادبیات و گسترش آن در این حوزه نیز بپردازم از علاقمندان و دوستانی که در این زمینه اطلاعات یا منابع علمی دارند درخواست می گردد جهت درج در وب سایت به ایمیل بنده ارسال فرمایند.

برای اولین گام کتابی در این زمینه جهت استفاده در لینک زیر قابل دسترسی است.

Environmental_Requirements.pdfحجم: 9.13 مگابایت

پیرامون آینده پیش روی قراردادهای نفتی ایران

این مطلب توسط آقای صادق قاسمی برای وب سایت ارسال شده است. ضمن تشکر از ایشان، منتظر مطالب دیگر دوستان نیز هستیم. بدیهی است مسئولیت محتوای مطالب بر عهده خود نویسنده است.

امروزه به نظر می رسد تحت شرایط تحریم و همچنین ملاحظات کلی صنعت نفت در جهان وزارت نفت جمهوری اسلامی ایران تصمیم به اعمال تغییراتی در نوع و ماهیت قراردادهای بخش بالادستی گرفته تا شاید بتواند در بازار شدیدا رقابتی جذب سرمایه خارجی بهره ای نصیب صنعت بشدت نیازمند اعتبار خود کند. در ماه های گذشته جلسات متعددی در شرکت ملی نفت در همین راستا برگزار گردیده و از کارشناسان حقوقی مختلفی نیز در این زمینه دعوت به همکاری شده است. این روزها بحث و تحقیق پیرامون یافتن جایگزین مناسب و درخور شان ایران اسلامی برای قراردادهای بیع متقابل داغ است. در این نوشته سعی خواهم کرد به واکاوی دلایل ممکن که وزارت نفت را متمایل به عدول از شروط سختگیرانه خود در قراردادهای بیع متقابل کرده است بپردازم و به این سئوال پاسخ دهم که چه زیرساخت هائی برای این تغییرات باید وجود داشته باشد و در چه مسیری باید حرکت کرد؟

تبریک میلاد

میلاد حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام را به تمامی شیعیان و آزادگان جهان تبریک عرض می کنیم.