خلاصه سخنرانی دکتر مسعود درخشان در نشست ارزیابی قراردادهای جدید نفتی

متن زیر خلاصه ای است از سخنرانی دکتر مسعود درخشان در نشست "معرفی و ارزیابی قراردادهای جدید نفتی ایران" که توسط دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق علیه السلام برگزار شد.

خلاصه سخنرانی:

 قراردادهای نفتی نهاد هستند و قاعده بازی را تعیین می کنند اما این سؤال جدی به ویژه در نفت مطرح است که چرا خیلی از این نهادها که تأسیس شده اند در عمل پیاده نمی شوند.

وی با اشاره به دو کوشش در حوزه قراردادها برای تدوین و پیاده سازی آنها گفت: مثلا دین یک نهاد است اما هنوز می گوییم اسلام پیاده نشده است.

روزی روزگاری قراردادهایی با حرف های زیبایی نوشته شد اما اجرا نشد و چه بسا قراردادهای زیباتری بنویسیم اما باز هم اجرایی نشود.

وی با بیان اینکه بحث ما فرا قراردادی است نه درون چارچوب قرارداد. منطقا باید یک همسویی مشخص بین قراردادهای نفتی و سیاست های کلان انرژی کشور وجود داشته باشد مثل اینکه چشم زیبایی را نقاشی کنیم اما معلوم نباشد در کدام صورت یا در کدام بدن یا چه انتظاراتی از این نقاشی داریم.

تحلیل های مفید از پل استیونس

پیش از این نیز درباره پل استیونس و آثارش در زمینه اقتصاد نفت و گاز و اقتصاد انرژی مطالبی ارائه شده بود، تحلیل های ایشان پیرامون نفت و گاز در اوپک، بیداری اسلامی و مواردی از این دست که مربوط به خاورمیانه است، حاوی نکات جالبی است که می توانید از طریق لینک های زیر دریافت فرمایید.

http://www.chathamhouse.org/media/comment/view/185841

http://www.chathamhouse.org/media/comment/view/163599

http://www.chathamhouse.org/media/comment/view/163601

فایل چکیده مقالات نهمین همایش بین المللی انرژی

از طریق لینک زیر می توانید به فایل چکیده مقالات نهمین همایش بین المللی انرژی دست یابید.

نهمین همایش بین المللی انرژی حجم: 13.1 مگابایت

مروری بر تحولات بازار جهانی «طلای سیاه»؛ قواعد «زمین بازی» نفت

تحلیل بازار جهانی نفت مستلزم آشنایی کافی با حوزه های گوناگون و مسائل پیچیده آن است در مقاله ای که توسط آقای مهندس حسینی شده است به این مباحث پرداخته شده است . بدیهی است که انتشار این مطلب به معنی پذیرش تمامی مواضع نویسنده نیست و صرفا به دلیل جالب بودن مطلب در وب سایت منتشر شده است.

صنعت نفت و گاز قلب اقتصاد ایران محسوب و هر حرکت اقتصادی در این کشور حتی حرکت  به‌سوی اقتصاد بدون نفت نیز از نفت می‌گذرد، در عین حال این صنعت  بین‌المللی‌ترین بخش اقتصادی و حتی سیاسی کشور محسوب می‌شود و اهمیت آن  وقتی بیشتر خود را نشان می‌دهد که بدانیم تجارت جهانی انرژی خصوصا نفت و  گاز با فاصله‌ای زیاد از سایر کالاها، تجهیزات و خدمات و حتی تجارت نظامی و  اسلحه مقام نخست را داراست. این بزرگی هم از تقاضای جهانی برای آن نشات  می‌گیرد که به این ترتیب نیاز بین‌المللی به این منابع هم کشورهای دارای  مخازن و ظرفیت‌های تولیدی را در جایگاه‌های تاثیرگذار سیاسی- اقتصادی قرار  می‌دهد و هم جهان را به آنها وابسته و وابسته‌تر می‌کند.

سید مهدی حسینی معاون اسبق وزارت نفت ایران، در مقاله ای نوشت: از سوی دیگر اما  در جامعه ملل همواره نوعی نگرانی از عدم عرضه کافی و به‌موقع این‌گونه  منابع به بازار مصرف را برمی‌انگیزد چند دلیل اصلی و مهمی موجب تعیین مسیر  تحولات بزرگ سیاسی- اقتصادی در همه دنیا و خصوصا مناطق دارای منابع انرژی  که خاورمیانه قلب آن محسوب می‌شود می‌گردد. این نگرانی‌ها حتی ساختارهای  خاص حکومتی همراه با تنظیم روابط اقتصادی- سیاسی دنیای مصرف را رقم زده و  در بیشتر موارد آنها را تحمیل می‌کند. بدیهی است در چنین فضایی که آینده  تحولات منطقه‌ای و جهانی متاثر از «عرضه انرژی» و تناسب آن با «تقاضای رشد  یابنده» بین‌المللی است نمی‌توان به این بخش بدون وجود یک استراتژی درازمدت  حرکت و بدون برنامه‌هایی که این مهم را از همه ابعاد شامل مانیتور کردن  دقیق و پیوسته روند رشد تقاضای جهانی، برنامه‌های ظرفیت‌سازی در بازار  رقابتی، سیر تحولات تکنولوژیکی و تاثیر آن بر معادله عرضه و تقاضا، انتخاب  ساختارهای علمی متناسب جهت مدیریت اداره توسعه صنعت، پیش‌بینی حرکت‌های  سیاسی- اقتصادی هر دو سوی بازار تولید و سوخت و ... پوشش دهد، به‌عنوان یک  بازیگر قوی و نقش‌آفرین از منافع ملی به نحو بهینه حراست کرد.

کتابی در مورد توسعه میادن نفت و گاز

کتاب زیر که توسط مرکز پژوهش های مجلس تهیه شده است به توسعه میادین نفت و گاز می پردازد که کتابی مفید و جامع است.

دریافت کتاب حجم: 3.18 مگابایت

ذخائر استراتژیک آمریکا

پیش از این مطالبی پیرامون ذخائر استراتژیک در اختیار علاقمندان قرار گرفته بود، یکی از کشورهایی که دارای ذخائر استراتژیک فراوان است، ایالات متحده آمریکا است. فایل زیر که توسط موسسه مطالعات بین المللی انرژی تهیه شده است، اطلاعات مفیدی در این زمینه ارائه کرده است.

دریافت سایز: 818 کیلوبایت

بحثی تکمیلی پیرامون ارزش حرارتی

ارزش حرارتی گاز طبیعی معمولا قبل از فراورش عددی بین 900 تا 1600 بی تی یو برای هر فوت مکعب گاز یا 0.9 تا 1.6 میلیون بی تی یو برای هر هزار فوت مکعب گاز است. این عدد بر اساس ترکیب گاز تولیدی یعنی درصد متان، اتان، پروپان و ... در آزمایشگاه قابل اندازه گیری است. بدین صورت که با مشخص شدن درصد هر یک از این اجزا و ضرب کردن آن در ارزش حرارتی هر یک از این گازها و نهایتا جمع ارزش حرارتی ترکیب های موجود در گاز این مقدار را محاسبه می کنند. اما همانطور که می دانیم گاز طبیعی موجود در بازار گازی فراورش شده است که ترکیبات سنگین تر (یعنی اجزا سنگین تر از بوتان) و همچنین ناخالصی های آن مانند آب، دی اکسید کربن و سولفید هیدروژن آن در کارخانه های خاص جدا می شوند لذا مقدار بی تی یو گاز طبیعی در همان محدوده 1000 بی تی یو در هر فوت مکعب قرار می گیرد. ذکر این نکته ضروری است که داشتن میزان بی تی یو بالاتر لزوما به معنی قیمت بالاتر گاز طبیعی نیست چرا که مقدار بالاتر این پارامتر می تواند به معنی حضور درصد بالاتر ترکیبات سنگین تر در گاز فروشی باشد. از آنجا که کشورها معمولا استانداردی برای گاز مصرفی خود دارند، میزان بالای ارزش حرارتی علی رغم ایجاد میزان حرارت بالاتر می تواند در بخش هائی (مثلا مصرف در بخش خانگی) ایجاد مشکل کند. لذا در قراردادهای گازی خریدار سعی می کند میزان ارزش حرارتی استانداردی برای گاز خریداری شده تعیین کند و در صورت نقض، فروشنده جریمه خواهد شد.

معرفی کتاب اقتصاد انرژی- پل استیوینس

چکیده کتاب

در این مقدمه سعی شده است که موضوع اقتصاد انرژی از طریق انگاره‌های  ساده‌ای که اقتصاد بر آنها بنا شده است بررسی شود. تقاضای نامحدود برای انرژی (حداقل در تعریف) به این معنا است که منابع انرژی کمیاب هستند. موضوع حایز اهمیت در بخش تقاضا نحوه تخصیص منابع کمیاب و پیامدهای ناشی از این تخصیص است. بخش 2 به موضوعات مرتبط با تقاضای انرژی اختصاص یافته است. در بخش 2.2 موضوعات مرتبط با صرفه‌جویی‌های تقاضا مطرح می‌شود. در این بخش به ویژه به این موضوع پرداخته می‌شود که چرا صرفه‌جویی با استفاده از ابزارهای بازار دست یافتنی نیست. بنابراین تقاضای به ظاهر نامحدود برای انرژی تشدید می‌شود. در بخش 2.3 به برخی از مطالعات فراوان در زمینه مدل‌سازی انرژی پرداخته می‌شود. قرار گرفتن این بخش در زیر مجموعه موضوعات تقاضا این حقیقت را منعکس می‌کند که بسیاری از مدل‌سازی‌ها در حوزه انرژی در بخش تقاضا است. این مسئله ناشی از روش‌شناسی خوب بخش تقاضا و دسترسی بهتر به داده‌های این بخش است. به هر حال در ادامه این بخش، مدل‌سازی سایر بخش‌های انرژی شامل عرضه و بازار نیز بررسی می‌گردد.

گام بعدی پس از تقاضای انرژی در نظر گرفتن بعد منبع است. از این‌رو در فصل 3 موضوعات مخلتف سمت عرضه ملاحظه می‌شود. در این بخش اقتصاد منابع پایان‌پذیر به طور ویژه مورد توجه قرار می‌گیرد (که به نظر نویسنده یکی از نمونه‌های کاربرد اشتباه تئوری‌های اقتصادی بدون توجه به واقعیات است). موضوعات دیگری که در مسایل سمت عرضه به آن پرداخته شده است مسایل مالی و هزینه‌هااست. حمل و نقل انرژی نیز در این بخش مورد توجه قرار گرفته است.

کمیابی انرژی که از تقاضای نامحدود آن ناشی می‌شود مسئله انتخاب را امری اجتناب‌ناپذیر می‌سازد. در سه بخش بعدی -4.1 بازیگران بازار،4.2 بازارها و قیمت‌ها، 4.3 بازارها در برابر دولت‌ها – جنبه‌های مختلف نقش بازار در حل مسئله انتخاب مورد توجه قرار می‌گیرد. در نهایت، بخش 5 به جنبه خاصی از اقتصاد انرژی، یعنی نقش اقتصاد انرژی در کشورهای در حال توسعه اختصاص دارد.

این کتاب توسط آقایان طاهری فرد، حسینی و دهنوی ترجمه و در انتشارات دانشگاه امام صادق علیه السلام به چاپ رسیده است. برای تهیه کتاب به پیوند مراجعه کنید.