جایگاه صنعت نفت در ایران
با توجه به میزان ذخایر و جایگاه خاص جغرافیایی جمهوری اسلامی در منطقه خاورمیانه (و نقطه تلاقی سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا)، صنعت نفت دارای جایگاه ویژهای در اقتصاد ایران است که دارای نقش اساسی درتحقق اهداف کلان اقتصاد ملی در افق چشم انداز 20 ساله به عنوان موتور محرکه اقتصاد ملی است.
جنگهای نفتی، تحریمهای نفتی و مباحثی از این دست، همواره مورد توجه بسیاری از کشورها بوده است و از دغدغههای اصلی دنیای امروز به حساب میآیند. نفت به عنوان یک ابزار قدرتمند، جایگاهی بس عظیم در پیشبرد دیپلماسی سیاسی- اقتصادی ایران و تضمین امنیت ملی کشور از طریق توسعه همکاریها و تعاملات منطقهای و بینالمللی دارد.
صنعت نفت یکی از اصلی ترین مزیتهای اقتصاد ایران به شمار میرود به طوریکه بخش عمدهای از بودجه کل کشور از بخش نفت تامین میشود. بنابراین مناسب است که با تکیه بر آن ضمن حفظ استقلال بودجه کشور از درآمدهای نفتی، زمینه توسعه اقتصادی پایدار را فراهم نمود.
ایران با داشتن 137 میلیارد بشکه ذخیره هیدروکربور مایع و همچنین 29 تریلیون متر مکعب ذخیره قابل استحصال گاز طبیعی، یکی از مهمترین کشورهای تامینکننده انرژی جهان است و با توجه به عمر باقیمانده از ذخایر نفت و گاز کشور، این جایگاه تا چندین سال آینده حفظ خواهد شد. (مراجعه به ترازنامه انرژی کشور سال 1387)
نباید از خاطر دور داشت که وابستگی بیش از حد، اقتصاد کشور به نفت، میتواند وضعیت اقتصاد آن را شکننده کند.سهم 28درصدی نفت در تولید ناخالص داخلی کشور، سهم 84 درصدی آن از درآمد ارزی جمهوری اسلامی ایران و سهم بیش از 95 درصدی در تامین انرژی اولیه مورد نیاز کشور، غیرقابل انکار است.